türkiye kişi başına düşen milli gelir 2022

türkiye kişi başına düşen milli gelir 2022 bilgi90'dan bulabilirsiniz

Türkiye dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasından çıktı, bu yıl 23. sıraya gerileyecek

Türkiye dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasından çıktı, bu yıl 23. sıraya gerileyecek

Hükümet "Türkiye'yi ilk 10 ekonomi arasına sokacağız" demişti ancak 2021'de Türkiye ilk 20 ekonomi arasından çıktı. IMF, 2022'de Türkiye'nin 23. sıraya gerilemesini bekliyor. IMF, kurda da artış bekliyor.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2023’te Türkiye’nin dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına gireceğini vaat etmişti ancak ortaya bambaşka bir tablo çıktı.

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) dün ‘Dünya Ekonomik Görünüm’ raporu ile birlikte yayımladığı verilere göre, 2020 yılında dünyanın 19. büyük ekonomisi olan Türkiye, 2021 yılında 806,8 milyar dolarlık milli geliriyle 21. sıraya geriledi.

IMF’nin tahminlerine göre ise, 2022 yılında Türkiye, 692,4 milyar dolarlık milli geliriyle dünyada 23. sıraya gerileyecek.

Dünyanın en büyük ekonomileri listesinde Türkiye, 2000 yılında 17. sırada yer almış, 2001 krizinin etkisiyle 2002 yılında 21. sıraya gerilemişti. 2021 yılında yeniden 2002’deki sırasına gerileyen Türkiye’nin, 2022’de daha da gerilere düşmesi bekleniyor.

DOLARDA ARTIŞ BEKLENTİSİ

IMF, 2021 yılında 7 trilyon 154 milyon TL olan Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılası (GSYH), 2022 yılında 11 trilyon 335 milyar TL’ye yükselecek. Bu dönemde dolar bazında GSYH ise 806,8 milyar dolardan 692,4 milyar dolara gerileyecek.

Bu hesaba göre, IMF, 2021 yılında 8,87 olan ortalama dolar/TL kurunun, 2022 yılında ortalama olarak 16,37’ye yükselmesini bekliyor.

Dolar/TL’nin 1 Ocak-19 Nisan arasındaki ortalamasının 14,01, 20 Nisan kurunun da 14,67 olduğu düşünüldüğünde, yılın kalanında IMF dolar kurunda ciddi bir yükseliş bekliyor.

2022’de Türkiye ekonomisinin yüzde 2,7 büyümesini öngören IMF ayrıca, Türkiye’de 2022 yılında ortalama enflasyonun yüzde 60,5 olmasını bekliyor.

Yazı kaynağı : www.sozcu.com.tr

Türkiye, GSYH Büyüklüğünde 21’inci Sıraya Düştü

Ülkelerin ekonomik güçlerini karşılaştırmak için en çok başvurulan iki sıralama ölçütü GSYH büyüklüğü ve kişi başına gelirdir. Bir ülkede belirli bir dönem içinde (3 ay, 1 yıl) üretilen bütün nihai malların o yıla ilişkin ortalama piyasa fiyatları üzerinden toplanmasıyla oluşan toplam değere gayrisafi yurtiçi hasıla (ya da kısaca GSYH) diyoruz.

Aşağıdaki tablo GSYH’si en büyük ülkelerin 2015 ve 2021 yılları itibarıyla sıralanmasını gösteriyor (kaynak: IMF, World Economic Outlook Database, April 2022.)

Ekonomideki bozulmayla ilgili olarak sığınılan dünyada da işlerin kötüye gittiği tezinin doğru olmadığını yukarıdaki tablo ve kişi başına gelir sıralamasındaki düşüş açık bir biçimde gösteriyor. 

IMF’nin 19 Nisan 2022 tarihinde yayınladığı Türkiye ile ilgili tahminlerini de aşağıdaki tabloda sunuyorum (World Economic Outlook, April 2022 ve WEO Database, April 2022.)  

IMF’nin 2022 Türkiye tahminleri dolar cinsinden GSYH’de ve kişi başına gelirde ciddi gerilemeler olacağını ortaya koyuyor. Bu görünümde iki göstergedeki olumsuz gelişmelerin etkisi var: (1) Büyüme 2021 yılında ulaştığı yüzde 11 oranına karşılık 2022 yılı için yüzde 2,7 olarak tahmin edilmiş bulunuyor. Bu düşüş ciddi bir soğumaya işaret ediyor. (2) 2021 yılında 8,87 olan yıllık ortalama USD/TL kuru 2022 için 16,37 olarak tahmin edilmiş görünüyor. Bu 2021 yılına göre iki kat dolayında bir artışa işaret ediyor (aslında IMF’nin bir kur tahmini yok. TL cinsinden GSYH’yi dolar cinsinden GSYH’ye bölerek hesaplamalarda kullandığı ortalama kuru biz buluyoruz.)

IMF, yılsonu enflasyon oranını yüzde 52,4 olarak tahmin etmiş. Bu tahmin gerçekleşirse Mart ayı itibarıyla yüzde 61,4 olan enflasyonun bir miktar gerilemesi öngörülmüş olsa da yılsonunda ciddi bir düşüş yaşanmasının söz konusu olmayacağı anlaşılıyor.  

Tabloda işsizlik oranı tahminine baktığımızda az da olsa bir düşüş beklendiğini görüyoruz. Büyüme oranının yüzde 11’den yüzde 2,7’ye düşeceği tahminiyle işsizlik oranındaki düşüş tahmini bana tutarlı gelmiyor.

Eğer IMF’nin tahminleri doğru çıkarsa hükümetin son dönemde ortaya attığı faizleri düşürüp kuru yükselterek cari açığı düşürme tezinin tam tersi gerçekleşecek, hem kur yükselmiş hem de cari açık artmış olacak. 

Yazı kaynağı : www.mahfiegilmez.com

Büyüyorsak gelirimiz niye azalıyor; gelirimiz azalıyorsa bu nasıl büyüme?

✔ Yine aynı avuntu: "Büyümede diğer ülkelere fark atıyoruz..."

✔ Biz gelirimiz örneğin yüzde 100 artışla 5'ten 10'a çıkardık diye, gelirini yüzde 10 artışla 100'den 110'a çıkaran ülkeden daha iyi durumda mı oluyoruz?

TÜİK 2021'in son çeyreğine ilişkin GSYH gerçekleşmesini açıkladı ve görüldü ki Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 11’lik bir büyüme kaydetti. Ama büyümeye ilişkin gerçek performansı görmek için döviz bazındaki duruma ve bundan da önemlisi kişi başına gelire bakmakta yarar var.            

Kaldı ki kişi başına gelirin ne kadar arttığı da aslında ikinci planda. Hangi düzeydeyiz, onu söylemek gerek.         

Varsayın ki biz 5’ten 10’a çıktık; yüzde 100 artış kaydettik. Ama diğer yanda bir başka ülke 100’den 110’a çıktı ve yalnızca yüzde 10 artış sağlayabildi. Bizim gelirimiz kaç; 10, diğer ülkenin kaç; 110. Ne var ki bizdeki artış yüzde 100, o ülkedeki yüzde 10.

Şimdi biz tutup bununla övüneceğiz öyle mi? Aslında ne tuhaf övünüyoruz da... Hala gerçek tablonun içinden cımbızla çekilerek bu tür cinlikler çıkarılmaya çalışılmıyor mu, insan hayret ediyor.    

Büyümeye ilişkin olarak hep Türkiye’nin diğer ülkelerden pozitif yönde nasıl ayrıştığını, nasıl hızlı büyüdüğümüzü duyuyoruz. Aslında yalnızca bir yıla değil, bir döneme bakınca bunun doğru olmadığı da ortada ya...         

Resmi verilere bakalım. TÜİK verilerine göre geçen yılki GSYH 802.7 milyar dolar oldu. Kişi başına gelir de 9.539 dolar olarak gerçekleşti.       

GSYH büyüklüğü önceki üç yılın, kişi başına gelir de önceki iki yılın üstünde. Yani gidişat iyi!      

Acaba öyle mi, gidişatımız gerçekten iyi mi?

Biraz daha geri dönerek değerlendirme yapmak gerekir.

MAZİYİ ARIYORUZ

GSYH büyüklüğünde ve kişi başına gelirde 2010’dan bu yana olan dönemin verilerini çıkardık.             

Bakıyoruz bakıyoruz; “Büyüdük, coştuk, dünyaya fark attık” denilen verileri bir türlü göremiyoruz.          

Grafik gerçek gidişatı o kadar açık bir şekilde ortaya koyuyor ki...   Kişi başına gelirde 2013 yılında 12.582 dolara kadar çıkmışız. Sonra iniş başlamış. Hem de ne iniş!         

Pandeminin de etkisiyle kişi başına gelir 2020 yılında 8.597 dolara kadar gerilemiş.       

2013’te 12.582, 2020’de 8.597... Yani kişi başına gelirin üçte biri gitmiş, bu dönemde yaklaşık 4 bin dolarlık kayıp var.         

Gerçek kaybın çok daha fazla olduğu da görmek gerek. Kişi başına gelir hesabında mülteciler yok. Yani oluşan milli geliri paylaşan kişi sayısı çok daha fazla. Bu durum da dikkate alınırsa son yıllar için hesaplanan kişi başına gelirin gerçekte çok daha daha düşük olduğu ortaya çıkacaktır.

GELİR 2007'NİN BİLE ALTINDA           

Tablo ve grafiğimiz 2010’dan başlıyor ama kişi başına gelirde daha önceki yılların verilerini de aktaralım.            

Kişi başına gelir 2007 yılında 9.735 dolar düzeyinde oluşmuştu. 2021 yılına gelmişiz; bir önceki yıla göre arttığı için mutlu olduğumuz kişi başına gelir 9.539 dolar ve 2007’deki düzeyin bile hala altında.           

Kişi başına gelir 2008’de de 11.018 dolar düzeyindeydi. 2009’da küresel krizin etkisiyle yeniden hızlı bir gerilemeyle 9.044 dolara gerileyen kişi başına gelir daha sonra yeniden 10 bin doların üstüne çıktı. 2010-2017 dönemi hep 10 bin doların üstünde geçildi, bu seviyeler 2018 yılıyla birlikte geride kaldı.

BU YILIN HEDEFİ 9.947 DOLAR

2022-2024 dönemine ilişkin orta vadeli programa göre bu yılın GSYH hedefi 850 milyar dolar, kişi başına gelir hedefi de 9.947 dolar. Geçen yıl cari fiyatlara göre 7.2 trilyon lira düzeyindeki oluşan GSYH’nin de bu yıl 7.9 trilyon liraya çıkması öngörülüyor.   

Döviz bazındaki büyüklüklerin tutması için cari fiyatlara göre GSYH’nin çok daha yukarıda oluşması gerekecek. Çünkü bu yıla ilişkin tüm denge doların yıl ortalamasında 9.27 olacağı varsayımına dayanıyordu. Oysa doların ilk iki aylık ortalaması 13.57 ve doğaldır ki yıl ortalaması çok daha yukarıda oluşacak.    

Dolar cinsi GSYH ve kişi başı gelir hedefinin tutması için ya kur düşmeli ya TL cinsi GSYH çok artmalı. Bu da rekor bir enflasyon anlamına gelir. Bunlar olmazsa dolar cinsi GSYH ve kişi başına gelir çok aşağı inecek demektir.

Yazı kaynağı : www.dunya.com

Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında

Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.