sıvı maddenin katı hale geçmesine ne denir

sıvı maddenin katı hale geçmesine ne denir bilgi90'dan bulabilirsiniz

Hâl değişimi

Hâl değişimi, bir maddenin moleküller arası potansiyel enerjisinin ısı alarak ya da vererek değişmesi sonucu meydana gelen olay.

Madde, genel olarak 4 hâldedir:

Bunun dışında, madde farklı hâllerde de bulunabilir. Bu farklı hâlleriyle birlikte madde evrende (alt dallanmalarıyla birlikte) 20 farklı hâlde bulunabilir. Ancak maddenin bu hâlleri doğal olarak bulunamaz. Deney ortamında denenebilir veya uzaydaki varlığı saptanabilir.

Maddeler ısı etkisi ile hâl değiştirebilirler. Su yeterince soğuduğunda donar, buz hâlini alır. Buz suyun katı hâlidir. Çeşmeden akan su, dereler, göller ve denizler suyun sıvı hâline örnektir. Kaynamakta olan çaydanlıktaki sudan çıkan su buharı ise suyun gaz hâlidir. Dondurma ve çikolata sıcağın etkisi ile erimeye başlar.

Maddeler hâl değişimi sırasında çevreden ısı alır ya da çevreye ısı verirler. Çevreden ısı alarak katı hâlden sıvı hâle geçmeye erime, sıvı hâlden gaz hâle geçmeye ise buharlaşma adı verilir.

Çevreye ısı vererek gaz hâlden sıvı hâle geçmeye yoğunlaşma, sıvı hâlden katı hâle geçmeye ise donma adı verilir.

Gaz hâldeki su buharının ani sıcaklık değişiminin etkisiyle çevresine ısı verip sıvı hâle geçmeden direkt katı hâle geçmesine kırağılaşma, katı hâldeki maddenin ise çevreden ısı alıp sıvı hâle geçmeden direkt gaz hâle geçmesine de süblimleşme denir.

Erime ve donma[değiştir | kaynağı değiştir]

Katı maddenin ısı alarak sıvı hâle gelmesine erime denir. Erime ve donma birbirinin tersidir. Katı hâldeki çikolatayı ısı etkisi ile eritip kalıplara döktüğümüzde çikolata ısı kaybeder, donar ve tekrar katı hâle gelir.

Buharlaşma ve yoğunlaşma[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıvı bir maddenin ısı etkisiyle gaz hâline gelmesine buharlaşma denir. Çaydanlıkta kaynayan sudan çıkan buhar suyun gaz hâline iyi bir örnektir. Gaz hâlindeki bir maddenin ısı kaybederek tekrar sıvı hâle gelmesine ise yoğunlaşma denir. Çaydanlıktan çıkan su buharına soğuk tencere kapağını tuttuğumuzda su buharı tencere buharında ısı kaybeder ve su damlacıkları oluşur.

Buharlaşma ve kaynama ilişkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Buharlaşma her sıcaklıkta ve sıvının sadece yüzeyinde gerçekleşen bir hâl değişimi olayıdır. Buharlaşma hızı sıcaklığa bağlı olduğundan sıcaklık arttıkça buharlaşma hızı da artar. Buharlaşmanın en yoğun ve hızlı gerçekleştiği anda ise kaynama başlar. Kaynama sadece belirli sıcaklıklarda, sıvının iç basıncı, dış basınca eşitlendiğinde başlar ve sıvının her tarafında gözlemlenir.

İyonizasyon ve Deiyonizasyon

Gaz maddenin ısı alarak plazma hale geçmesine iyonizasyon denir.

Deiyonizasyon ise plazma ısı vererek gaz hale geçmesine denir.

Doğada su döngüsünün sebepleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeryüzündeki sular yerle gök arasında durmadan devam eden bir döngü içindedir. Bunun nedeni suyun hâlden hâle geçmesidir. Güneşin etkisiyle buharlaşan sular gökyüzünde bulutları oluşturur. Bulutlar çok küçük su damlacıklarından oluşur. Soğuk bir hava tabakasına rastlayınca ısı kaybettikleri için bulutlardan yoğunlaşma çoğalır. Yoğunlaşmayla ağırlaşan su damlacıkları yeryüzüne doğru düşmeye başlar. Buna yağmur denir. Bazen soğuk hava tabakası buluttaki su damlacıklarını doldurur. Bu durum kar yağmasına neden olur. Dolu ise yağmur damlalarının daha soğuk bir hava tabakasına rastlayarak donması sonucu oluşur. Yeryüzüne yağışlarla tekrar dönen su yine Güneş'in etkisiyle buharlaşarak gökyüzüne yükselir. Böylece yeryüzündeki su, dengesi sürekli olarak korunmuş olur.

Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org

FEN VE TEKNOLOJ� DERS� �ALI�MA K

FEN VE TEKNOLOJ� DERS� �ALI�MA K��IDI

E�lenerek ��renelim mi biraz da ?

E�er evet J diyorsan hadi ba�layal�m�J

Ama hay�r L diyorsan o zaman bu maceray� bitiremeyiz ve evimize geri d�nmek zorunda kal�r�z L

1) Hadi �imdi �ncelikle a�a��da s�ralanm�� olan s�zc�kleri ait olduklar� kutucuklar�n i�ine yazal�m.. Biliyorum senin i�in bu �ocuk oyunca�� ama sadece ilk ad�m bu, ilerleyen a�amalarda daha maceral� �e�lenerek ��renelim�ler bizi bekliyor. (10 puan) J

KATI                             SIVI                         GAZ                           PLAZMA

1)Kalem                                                                             

2)Meyve suyu

3)Kan

4)Masa

5)S�t

6)Hava

7)Ayran

8)Telefon

9)Parf�m

10)Duman

2) �imdi de a�a��daki sorular�n kar��s�na do�ru ise (D), yanl�� ise (Y) yazal�m. (10 puan) J

3) �imdi de a�a��da a��klamas� verilen kavramlar� kar��l��� gelen s�zc�klerle e�le�tirelim  (6 puan) J

        4) Biraz da konumuzla alakal� test ��zelim hadi.. (12 puan) J

1)     A�a��dakilerden hangisi fiziksel bir de�i�me de�ildir?

a)      Buzun erimesi

b)      �aydanl�ktaki suyun buharla�mas�

c)      Ka��d�n yanmas�

d)     Suyun donmas�

2)      A�a��dakilerden hangisi yanl��t�r?

a)      S�v�lar bulundu�u kab�n �eklini al�r.

b)      Gazlar bulundu�u ortama yay�l�r.

c)      Kat�lar�n belli bir �ekli vard�r.

d)     Renk ve koku birer maddedir.

3)      A�a��daki �rneklerden hangisinde olay� olur?

a)      Ya�l� boya ile suyu kar��t�rmak

b)      �ay�m�za �eker eklemek

c)       Suya kum atmak

d)      �orbaya karabiber eklemek

4)      A�a��daki kar���mlardan hangisinin ay�rma y�ntemi yanl�� verilmi�tir?

Kar���m                                                        Ay�rma Y�ntemi

a)      Tuzlu su                                                   Buharla�t�rma

b)      K�m�r tozu-k�k�rt tozu                          M�knat�sla ay�rma

c)      Tebe�ir tozu-su                                        S�zme

d)     Demir tozu- �eker                                    M�knat�sla ay�rma

            Sorular�m�z bu kadar ama bir de etkinli�imiz var konuyu daha iyi kavrayabilmemiz i�in. �imdi de ona bakal�m birlikte.

Ne, Nedir? Nas�l Bilece�iz?(12 puan) J

Bu etkinli�in sonunda, �evremizdeki nesneleri nitelendirmeyi ��renmi� olaca��z.

Ba�lamak i�in;

Ta� par�as�, ip, �apka, 2 �orba ka���� toz �eker, porselen fincan, tahta cetvel, kur�un kalem, defter, 1 �i�e sirke, pet �i�e, makas, s�nger, tornavida, 1 paket un.

Birlikte Yapal�m

�         Masan�n �zerindeki nesneleri inceleyelim.

�         Her bir nesnenin �zelliklerini g�z �n�nde bulundurarak s�n�fland�ral�m.

Ne oldu?

�Hangi nesneyi i�imize yarad��� i�in evde, okulda veya yan�m�zda bulundururuz?

��������������������������������������������������������

�Hangilerini nesnelere �ekil vermek veya nesneler �zerinde i� yapmak i�in kullan�r�z? Onlar�n ortak ad� var m�?

��������������������������������������������������������

�Hangilerini bir �eyler olu�turmak i�in ba�ka maddelere katar veya onlarla birle�tiririz? B�yle maddelerin ortak �zelli�i nedir?

��������������������������������������������������������.

�Hangileri kat� oldu�u i�in belli bir �ekle sahiptir? Bunlara ne deriz?

��������������������������������������������������������

Yazı kaynağı : yunus.hacettepe.edu.tr

SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise.

... konulu sunumlar: "SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise."— Sunum transkripti:

1

2 SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise daha çok ilkbahar mevsiminde yağar. * Yeryüzündeki sular buharlaşarak bulutları oluşturur. Bulutlar zamanla bu ağırlıklarını taşıyamaz hale gelirler ve yeryüzüne; yağmur, kar, dolu olarak düşerler. *Güneş suları buharlaştırdığı için hava olaylarında doğrudan bir etkisi vardır.

3 * Kar oluşumu: bulutların çok soğuk hava katmanıyla karşılaştığında bulutu oluşturan küçük tanecikler su damlacıkları haline gelmeden küçük buz kristallerine dönüşmesiyle oluşur. * Dolu oluşumu: Bulutların bazen çok soğuk hava katmanına rastlamasıyla su damlacıklarının bir kısmı donar. Rüzgarın etkisiyle yukarı aşağı savrularak büyür. Gittikçe ağırlaşarak yeryüzüne düşer.

4 * Kırağı oluşumu: Çok soğuk zeminler üzerindeki yoğuşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır. Kırağının oluşabilmesi için havanın açık ve durgun olması gerekir.

5 GÜNEŞ BİZE ÇALIŞIR Güneş ısı ve ışık kaynağıdır. *Güneş çevresine ışınlarıyla enerji yayar. *Siyah renkli elbiseler güneş ışığını toplar. * Açık renkli elbiseler güneş ışığını yansıtır. *Güneş ışınları 8 dakikada (150 milyon km) dünyamıza ulaşır.

6 Güneş ışınları, kış mevsiminde Kuzey Yarım Küre’ ye dik gelmez
* Güneş ışınları, kış mevsiminde Kuzey Yarım Küre’ ye dik gelmez. Bu nedenle deniz, göl ve ırmak suları kış aylarında soğuk olur. * Güneş enerjisi kullanılarak elektrik enerjisi de elde edilir. * Güneş pilleri güneşten gelen enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. * Güneş pilleri elektronik saatler fotoğraf ve hesap makinesi ve uzay araçlarında kullanılır GÜNEŞİN YARARLI ETKİLERİ KADAR ZARARLI ETKİLERİNİN OLDUĞUDA UNUTULMAMALIDIR

7 ISI VE SICAKLIK * Isı: Bir enerji çeşididir. Kalorimetre kabı ile ölçülür. * Isı birimi kalori ve joule’ dür. * Isı alan her maddenin sıcaklığı yükselmez, ısı alarak hal değiştiren maddelerin sıcaklıkları aynı kalır. * Sıcaklık: Sıcaklık, enerji değildir. Termometre ile ölçülür. Sıcaklık birimi 0C (santigrat derece) Sıcaklığı yükselen her madde ısı alıyor demektir. * Sıcaklıkları farklı olan maddeler birbirine temas ettiğinde ısı alışverişi olur.

8 YAKITLARDA DEPOLANMIŞ ENERJİ
* Barajlarda depolanan su, hidroelektrik santrallerinde elektrik enerjisi elde etmek için kullanılır. * Elektrik enerjisinin kaynağı, güneş enerjisidir. * Kömür petrol ve doğalgazın kökeni de güneştir. * Fosil Yakıtlar: Milyonlarca yıl önce yaşamış olan bitki ve hayvan kalıntıları ile oluşur. Genellikle toprak altında bulunan bu yakıtlar, Güneş enerjisinin etkisi ile meydana gelir. Kömür, petrol, doğal gazlar fosil yakıtlarındandır. * Odun bilinen en eski yakıttır.

9 Sıvılar,katılara göre daha çok genleşir
ISI MADDELERİ ETKİLER Isının etkisiyle maddelerin boyutlarının değişmesine genleşme denir. Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesine erime denir. Sıvı bir maddenin ısı kaybederek katı hale geçmesine donma denir. Sıvılar,katılara göre daha çok genleşir

10 Kaynama; 1)Sıvının her yerinde olur. 2)Belli bir sıcaklıkta gerçekleşir. 3)Kaynama süresince sıcaklık değişmez. 4)Sıvının hızla buharlaşmasıdır. Buharlaşma; 1)Sıvının yüzeyinde olur. 2)Her sıcaklıkta gerçekleşir. 3)Buharlaşan maddelerin sıcaklığı değişebilir. 4)Sıvının ısı olarak gaz hale geçmesidir. Yoğuşma ısı kaybedilerek gerçekleşir.

11 Maddenin ayırt edici özellikleri;
1) saf su 100C de kaynar.kaynama süresince suyun sıcaklığı hiç değişmez,sabit kalır.bu sıcaklığa suyun kaynama noktası denir. 2) Katı bir maddenin ısıtıldığında sıvı hale geçtiği sıcaklığa erime noktası, sıvı halden katı hale geçtiği sıcaklığa donma noktası denir. 3)Sıvı bir maddenin gaz halden sıvı hale geçtiği sıcaklığa yoğunlaşma noktası denir. Bir maddenin erime ve donma noktasına etki eden 2 faktör vardır. A)basınç B)safsızlık

Yazı kaynağı : slideplayer.biz.tr

Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında

Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.