surp krikor lusavoriç kilisesi
surp krikor lusavoriç kilisesi bilgi90'dan bulabilirsiniz
Üsküdar Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi
Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesi Kuzguncuk semtinde bulunan 11 Mayıs 1835 tarihinde ibadete açılmış ve 1861 yılında yeniden inşa edilmiş olan Ermeni kilisesidir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Patrik Istepanos "Ağavni" zamanlarında saray mimarı olan Ohannes Amira (Serveryan) tarafından yapılmış ve 11 Mayıs 1835 tarihinde ibadete açılmıştır. Kilisenin kitabesinde bulunan bilgilerde 1861 yılında Bedros Ağa (Şalcıyan) tarafından tüm masraflarının karşılanarak yeniden yapıldığı yazılmaktadır.[1]
Kilise Kuzguncuk semtinin merkezinde iskele karşısında bulunmaktadır. Yapı olarak dikdörtgen olarak yapılmış ve haçvari planlı üç bölümü bulunur. Kilisenin giriş bölümü ve narteks olarak adlandırılan bölümü kolonlarla ayrılmıştır. Kolon pabuçları tavana kadar çift sıra tuğla ve moloz taş örülü olup, üstleri kubbe ile örtülmüştür. Kubbe dört büyük ayak üzerinde durmaktadır. İki koro odası bulunur ve bu odalara tonozlu iki koridordan girilir. Kilisenin toplam beş kapısı bulunur ve büyük kapının üzerinde beş satırlık Ermenice bir kitabe yer alır. Ayrıca kilisenin büyük kemerinde Ermenice yazılı bir kitabe bulunmaktadır. Büyük kapı girişinin sol tarafında Aziz Krikor Lusavoriç’in yağlı boya bir tablosu bulunur. Kilisenin ışıklandırması, doğu yönündeki yarım kubbenin üzerinde bulunan aydınlık penceresinden yapılmıştır ve gün ışığını buradan alır. Kilisenin içi 1967 ve 2003-2004 yıllarında onarımdan geçirilmiştir. Kilise İstanbul’un dıştan kubbeli tek Ermeni kilisesidir ve yanında Kuzguncuk Camii (1952) yer almaktadır. Bahçesinde ise 1910 yapımı çeşme bulunur.
Kilisenin doğu yönünde bulunan çatısında kubbeli çan kulesi bulunmaktadır. Koro galerisine kuzeydoğu tarafından 1944 yılında inşa edilmiş merdivenle çıkılır.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Foundation of Kayseri Surp Krikor Lusavori� Armenian Church
Yazı kaynağı : www.kayserikilisesi.org
Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi | 5. Bölge (Anadolu) | Türkiye Ermenileri Patrikliği |
SURP KRİKOR LUSAVORİÇ ERMENİ KİLİSESİ – KAYSERİ
Kayseri’de bilinen ilk Ermeni kilisesi 1191 yılında Surp Krikor ismiyle bilinir. Varlığını 17. yüzyıla kadar korumuş olan bu kilise 1653’te aynı şekilde karşımıza çıkar. Yüzyıllar boyu onarılarak ve yeniden inşa edilerek günümüze kadar ulaşan kilise budur.
19. yüzyılın ilk yarısında harab olmuş veya yıkılmış olan bu kilise, 1859’da yeniden inşa edilir. Bu inşaat işinde herkes tarafından sevilen bir esnaf olan Kevork Ağa Mındigyan önemli rol oynar ve arkadaşları ile beraber kilisenin gereksinimlerini adilane bir şekilde karşılar. Tüm pastırma tüccarları, zanaatkarlar ve esnaf başlıca destekçileridir. Büyük bir şevkle çalışıp, işi kısa zamanda bitirirler. 1875’te vefat eden Kevork Ağa avluya gömülür. Kilise’nin iç sıvası ve altın varak kaplaması ise 1903’te yapılır.
Surp Lusavoriç Kilisesi halk ibadethanesi olarak nitelendirilirdi, oysa Surp Asdvadzadzin ve Surp Sarkis kiliseleri şehrin aristokrat sınıfının ibadethaneleriydi.
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Kilise’de bazı onarımlar yapılır. 1919’da ise bir hayırsever 100 altın tutarındaki bir bağış karşılığında Vartavar kutlamasından önceki cumartesi akşamı cemaatte bir hüzün dalgasına yol açarak kilisenin çanını çaldı.
Surp Krikor Lusavoriç kilisesi İç Anadolu’daki tek Ermeni kilisesi olmasından dolayı bölgedeki tüm Hıristiyan Ermeni cemaatimizin de ruhani merkezidir.
Kilise 1996’da Kayserili Zadig ve Penyamin Toker kardeşlerin hayırseverliğiyle yenilendi. Kilise son kez 2009’da onarım görerek Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan tarafından ibadete açıldı.
Yazı kaynağı : www.turkiyeermenileripatrikligi.org
Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi | 2. Bölge (Boğaz’ın Avrupa Yakası) | Türkiye Ermenileri Patrikliği |
SURP KRİKOR LUSAVORİÇ ERMENİ KİLİSESİ, KARAKÖY
İstanbul’daki bilinen en eski kilisedir. 1360 ve 1361 tarihli iki el yazmasına göre Galata’da Surp Sarkis isimli bir kilise vardı. Armaş manastırının kütüphanesinde bulunan bir elyazmasına göre Gozma isimli bir tüccar 1391’de Gafa’dan İstanbul’a gelerek S. Krikor Lusavoriç Kilisesi’ni inşa ettirmiştir. Aved isimli bir demirci ise Surp Haç Şapeli’ni yaptırmıştır. Bunlara ek olarak Per Ğugas İnciciyan’ın notlarına göre Gozma isimli bir tüccar 1391’de İstanbul’a gelerek kilisenin arazisini satın almıştır. Kilisenin duvarlarına yerleştirilmiş bu iki levha Kilise’nin 1431 yılında var olduğunu kanıtlar. 1635’te etkin bir cemaat üyesi olan Şahin Çelebi, Patrik Kayserili Krikor II.’nin naaşını kilise duvarının yanına defnetti.
Bina 1660’da Galata’da meydana gelen yangından mucizevi bir şekilde kurtulmuştur. 1731’de tamamiyle kül olan bina 1733’te Patrik Golod zamanında Sarkis kalfa tarafından yeniden inşa edildi. Yapım masraflarını Eğinli Hacı Seğpos Amira Yerevanentz ile birlikte üstlenen Patrik Hovhannes Golod IX.’un eliyle de ibadete açılmıştır. 1771’de kilise tekrar kül olur ve yeniden inşası 1799’da Minas Kalfa mimarlığında tamamlanır. Kilise’nin yanına Surp Haç ve Surp Garabed şapelleri eklenir. 1888’de iç duvarlar kemer şeklinde açılarak üç ibadethane birleştirilir.
1958’de şehrin yapılandırılma çalışmaları nedeniyle, kilise tamamen istimlak edilerek toprağın büyük bir bölümü genişletilecek olan caddeye tahsis edilir. Patrik Karekin Haçaduryan’ın tavsiyesiyle, mimar Bedros Zobyan tarafından hazırlanan taslak, Eçmiyadzin tarafından da kabul görerek işleme kondu ve kalan mevcut alan üzerine 1962’de bugünkü Surp Krikor Lusavoriç kilisesi kubbeli tarzda inşa edildi. Yeni Kilise 1966’da Patrik Şınorhk’un eliyle yeniden kutsanarak ibadete açıldı. İstanbul’da klasik Ermeni mimarisi tarzında inşa edilmiş olan tek kilisedir. Alt katında, içinde Patrik Hovhannes IX.’un (Golod) kabrinin de bulunduğu Amenapırgiç şapeli bulunur. 1741’de vefat eden bu önemli Patrik kilisenin içine gömülmüştü.
Duvarlarda kiliseye ait eski yazıtlar ve çok kıymetli porselen kalıntılar bulunmaktadır.
Kilise 2005 yılında onarıma tabi tutulmuş ve Patrik Mesrob II. Hazretleri’nin eliyle kutsanarak ibadete yeniden açılmıştır.
Kilisenin son onarımı ise 2011 yılında gerçekleştirilerek Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan tarafından kutsanarak yeniden ibadete açılmıştır.
Kilise’nin bitişiğinde bulunan Getronagan okulu binası ise 1871 yılında kargir yapıda inşa edilmiştir.
Kilisenin altındaki şapelde gömülü olanlar:
Patrik Bitlisli Hovhannes IX. (Golod) 1678-1741
Patrik Kayserili Krikor II. 1570-1636
Kilise avlusunda gömülü olanlar:
Getronagan okulunun hayırseverleri
Harutyun Efendi Kapamacıyan 1814-1878
Makruhi Kapamacıyan (Harutyun Efendi Kapamacıyan’ın eşi) 1827-1887
Yazı kaynağı : www.turkiyeermenileripatrikligi.org
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.