millet ittifakını destekleyen partiler
millet ittifakını destekleyen partiler bilgi90'dan bulabilirsiniz
Millet İttifakı
Millet İttifakı,[2] kısa adıyla MİLLET, Türkiye'de 2023 genel seçimlerinde ana rakip olan Cumhur İttifakı'na karşı yarışmak üzere altı muhalefet partisinden oluşan bir seçim ve yönetim ittifakıdır.[3][4][5] Aslen 2018 genel seçimlerinden önce kurulan ittifak,[6][7] Türkiye'nin yeni kurulan cumhurbaşkanlığı sistemine direnme konusunda ortak payda bulan siyasi yelpazedeki dört muhalefet partisi tarafından resmen başlatıldı.[8]
İttifak 2018'deki yenilgilerinden dolayı Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti, muhalefete yıllar sonra ilk büyük seçim başarısını kazandıran 2019 yerel seçimleri için ittifakı yeniden kurdu.[9]
İttifak o zamandan beri genişledi ve iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nden (AK Parti) ayrılan iki yeni partiyi bünyesine dahil etti: Gelecek Partisi ve Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA).[10] Her iki parti de Millet İttifakı partileriyle birlikte ortak bir aday gösterme niyetlerini önceden açıklamıştı.[11] Genişlemeden kısa bir süre sonra Millet İttifakı gelecekteki hükûmet programlarını açıklayarak Türkiye'de seçimlerden önce bunu yapan ilk siyasi oluşum oldu.[12] Millet İttifakı, 30 Ocak 2023 tarihinde Ortak Politikalar Mutabakat Metni'ni Ankara'da kamuoyu ile paylaştı.[13]
Genel olarak ittifak, güçlendirilmiş bir parlamenter sistemin kurulmasına özellikle vurgu yapmaktadır. Ülkedeki mevcut demokratik gerileme eğilimini tersine çevirme, hukukun üstünlüğünü ve kuvvetler ayrılığını yeniden tesis etme ve Türkiye'nin insan hakları sicilini iyileştirme ittifakın hükûmet programında değindiği konulardandır.[14][15]
2 Mart 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı adayı belirlenmesi amaçlı toplantı sonrası Altılı Masanın ortak aday metnine imza atan İYİ Parti lideri Meral Akşener, “Şahsi hırslar Türkiye’ye tercih edildi. Masa notere dönüştü. İYİ Parti ölümle sıtma arasında bir tercihe zorlandı” diyerek Millet İttifakı'ndan ayrıldı. Meral Akşener, CHP’li Belediye Başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na adaylık çağrısında bulundu.[16] İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 3 Mart 2023 akşam saatlerinde sosyal medya hesaplarından CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na destek açıklaması yaptılar.[17] 6 Mart 2023 tarihinde, İYİ Parti Millet İttifakı aday belirleme toplantısına katılma kararı aldı.[18] 6 Mart Pazartesi günü Saadet Partisi Genel Merkezinde yapılan toplantıda ittifakın cumhurbaşkanı adayının Kemal Kılıçdaroğlu olmasına karar verildi ve karar Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu tarafından açıklandı.[19] İttifakın diğer partilerinin liderlerinin seçimin kazanılması halinde cumhurbaşkanı yardımcısı olacağı açıklandı.[20]
Tarihçe
Nisan 2017'de Türkiye'nin siyasi sistemini bir parlamenter sistemden cumhurbaşkanlığı sistemine dönüştürme konusunda anayasa değişikliği referandumu yapıldı. Referandum, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile muhalif Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) tarafından desteklendi. Referandum sonucu ülkenin sistem değişikliğine geçişini etkin bir şekilde tetikledi. Bu arada, ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi, Meral Akşener gibi MHP muhalifleriyle birlikte, anayasa değişikliklerine karşı güçlü bir muhalefet oldu.
AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel seçimlerine birlikte katılabilmek için seçim öncesi ittifakların oluşumunu kanuncuların da bir ittifak kurma olasılığı hakkında spekülasyonlar ortaya çıktı. Birkaç tur müzakereden sonra 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi; Meral Akşener tarafından yeni kurulan İYİ Parti'nin yanı sıra, meclis dışındaki Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile seçim ittifakı kurulduğunu duyurdu. Demokrat Parti genel seçimlere İYİ Parti çatısı altında katıldı, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise aday çıkarmayarak Meral Akşener'i destekledi.
12 Aralık 2018 tarihinde CHP ve İYİ Parti, 2019 yerel seçimlerinde işbirliği yapmak amacıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda 21 büyükşehir ile bazı il ve ilçelerde işbirliği yapma kararı aldı.[21]
2018 seçimlerinde, Millet İttifakı'nın kurucu partileri ortak bir çatı altında meclis seçimlerine hazırlanırken ittifaktaki her bir partinin cumhurbaşkanlığı seçimi için kendi adayını aday göstermesi kararı alındı.
2023 seçimlerinde, Millet İttifakı Cumhurbaşkanlığı Seçimi için ortak aday olarak Kemal Kılıçdaroğlu'nu aday göstermiştir.
Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı
12 Şubat 2022 tarihinde 6 muhalefet partisi lideri Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metni üzerinde konuşmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine Ankara'da Çankaya Belediyesi'ne bağlı Ahlatlıbel tesislerinde bir araya geldiler. Millet İttifakı üyeleri dışında muhalefette temsil edilen DEVA ve Gelecek Partisi liderleri de yuvarlak masa etrafında buluştu. 5 saat 15 dakika süren görüşme sonrası Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş konusunda 2021 yılının Aralık ayında genel başkan yardımcıları tarafından ortak çalışma sonucu hazırlanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metnine bağlılıklarını 6 parti olarak taahhüt ettikleri ortak irade beyannamesini imzaladılar. İmzalanan metinde bu altı partinin ortak bir gelecek hedefi üzerinde uzlaştıkları, "Yarının Türkiyesi'ni" inşa etmek için "kutuplaşma değil uzlaşma", Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği normlarına vurgu, Siyasi Etik Kanunu gibi konular ön plana çıktı.
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni 28 Şubat tarihinde kamuoyuna duyuruldu.[22] 6 muhalefet partisinin liderleri, dördüncü buluşmanın ardından 10 maddelik Temel İlkeler ve Hedefler Bildirgesi imzaladı.[23] Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı ve katılımcıları, basında "Altılı Masa"[24][25] adıyla da anılmaktadır.
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, Millet İttifakı'nın 2 Mart'ta düzenlenecek toplantısında 2023 seçimleri için cumhurbaşkanı adayını belirleyeceğini söyledi.[26] 2 Mart 2023 tarihinde cumhurbaşkanı adayı belirlenmesi amaçlı toplantı sonrası 6’lı masanın ortak aday metnine imza atan İYİ Parti lideri Meral Akşener, 3 Mart günü düzenlediği basın toplantısında “Şahsi hırslar Türkiye’ye tercih edildi. Masa notere dönüştü. İYİ Parti ölümle sıtma arasında bir tercihe zorlandı” diyerek Millet İttifakından ayrıldı. Meral Akşener, CHP’li Belediye Başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na adaylık çağrısında bulundu.[16] İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 3 Mart 2023 akşam saatlerinde sosyal medya hesaplarından CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na destek açıklaması yaptılar.[17] 4 Mart'ta Millet İttifakı Akşener'siz ilk toplantısını gerçekleştirdi.[27][28] İYİ Parti 6 Mart günü Saadet Partisi genel merkezinde düzenlenen Altılı Masa toplantısında ittifaka geri döndü.[18]
Cumhurbaşkanı adayının açıklanması
Millet İttifakı, son toplantısını CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi genel başkanlarının katılımıyla Saadet Partisi Genel Merkezinde gerçekleştirdi. 4 saat süren toplantının ardından Türkiye'nin 13. cumhurbaşkanı adayı ittifakın bütün genel başkanlarıyla beraber Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu tarafından Saadet Partisi Genel Merkezi önünde duyuruldu.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu adayı açıklayan konuşmasının ardından sözü cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'ya bıraktı
Millet İttifakı, 13. cumhurbaşkanı adayını açıklamasın yanında 12 maddelik "Güçlendirilmiş Parlemeter Sisteme Geçiş Sürecinin Yol Haritası"nı da yayınladı.[30]
Üyeler
4 kurucu üye barındıran Millet İttifakı, 26 Ocak 2023 tarihinde Altılı Masa'da bulunan 2 partinin (Demokrasi ve Atılım Partisi, Gelecek Partisi) de katılımıyla üyesi sayısı 6'ya çıktı. Altılı Masa, Millet İttifakı'na dönüştü.[31] 26 Ocak 2023'de Altılı Masa yaptığı 11. toplantısı sonrası kendini ilk defa "Millet İttifakı" olarak tanımladı.[10]
Kurucu üyeler
Katılan üyeler
Dışarıdan destek veren partiler
Seçim sonuçları
Genel Seçimler
Yerel Seçimler
Notlar
Kaynakça
Dış bağlantılar
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Cumhur İttifakı
Cumhur İttifakı,[1] kısa adıyla CUMHUR, 20 Şubat 2018 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) arasında kurulan seçim ittifakıdır.[2] Daha sonrasında Büyük Birlik Partisi (BBP) ittifaka katılmıştır.[3] 11 Mart 2023 tarihinde de Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) Cumhur İttifakı'nı destekleme kararı almıştır. [4]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İttifak, 2018 genel seçimlerine birlikte katılmak için kuruldu ve mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeniden seçilmesini destekleyen siyasi partileri bir araya getirdi. Büyük Birlik Partisi (BBP) de ittifaka katıldı.
Rakip olarak 3 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti tarafından Millet İttifakı kuruldu.[5]
23 Kasım 2018'de kurulan Yeniden Refah Partisi (Yeniden Refah) 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Cumhur İttifakına destek vereceğini açıkladı.[6][7]
Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kurucu üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Katılan üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Katılması muhtemel olan partiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel seçimler[19][değiştir | kaynağı değiştir]
Yerel seçimler[20][değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Millet İttifakı toplantısının ardından CHP'li ve İYİ Partili yetkililer Reuters'a konuştu
Altı siyasi partiden oluşan Millet İttifakı dünkü toplantının ardından ortak cumhurbaşkanı adayı konusunda ortak bir anlayışa ulaştıklarını, nihai kararı 6 Mart'ta açıklayacaklarını duyurdu.
Toplantıda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun adaylığının öne çıktığı ancak İYİ Parti Başkanı Meral Akşener'in konuyu partisinin kurmayları ile konuşmak istediği belirtiliyor.
İYİ Parti'de Genel İdare Kurulu toplantısı başladı. Toplantının ardından İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener açıklama yapacak.
AÇIKLAMADA NE DENİLDİ?
İttifakın beş saatten fazla süren toplantısı sonrası dün akşam yapılan yazılı açıklamada, "28. Dönem TBMM ve 13. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ortak cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak bir anlayışa ulaşmış bulunuyoruz" denilerek şöyle devam edildi:
"Genel başkanların partilerinin yetkili kurullarını bilgilendirmeleri sonrası nihai açıklamayı 6 Mart tarihinde kamuoyu ile paylaşmak üzere Saadet Partisi'nin ev sahipliğinde tekrar bir araya geleceğiz."
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni'nini Şubat 2022'de kamuoyuna açıklayan altılımı masa bu zamana kadar adayı resmi olarak açıklanmadı ancak CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun adı muhalefet adayı olarak hep gündemde yer aldı.
CHP, Demokrat Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nden oluşan Millet İttifakı toplantısı sonrası, CHP ve İYİ Parti'nin kurmayları ile akşam geç saatlerde biraraya gelirken; CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bugün SOL Parti Başkanlar Kurulu Üyesi Önder İşleyen ve Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan Baş ile görüşeceğini açıkladı.
CHP'Lİ YETKİLİ KONUŞTU: MASADAKİ İSİM KILIÇDAROĞLU
Dünkü toplantının ardından CHP'li bir yetkili Reuters'a yaptığı açıklamada, "Masadaki isim Kılıçdaroğlu idi ve geniş anlamda mutabakat var diyebiliriz. Akşener partisinin yetkili kurullarına danışacak. Biraz zamana ihtiyaç var ama artık bir sorun beklemiyoruz. Mutabakatla bu karar çıkacaktır. Başka bir seçeneği düşünmek istemiyorum. Bunun vebalini kimse ödeyemez. İttifaktaki en büyük partinin liderinin aday olması kadar doğal ne olabilir?" dedi.
İYİ PARTİLİ YETKİLİ ANKETLERE İŞARET ETTİ
"Parti kurullarında konu değerlendiriliyor. İl Başkanları ile de görüşülecek. Kılıçdaroğlu güçlü bir aday ama başka adaylar da konuşulabilmeli" diyen bir İYİ Parti yetkilisi, özellikle anketlerin öne çıkardığı isimlere dikkat çekti.
"Anketlerin söylediği isimler belli, o isimler de tartışılsın. Bu seçim kazanılmalı, çünkü sistemin normalleşmesi için artık son şans. Hiçbir şey riske atılmamalı " diyen aynı yetkili ayrıca bu ittifaktaki iki partinin oy toplamı en az yüzde 40 olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
"Her partinin bir başkan yardımcısı olması makul mü? Hadi öyle oldu diyelim böyle bir kabine kolay çalışabilir mi? Sistemi normalleştirmek isterken iyice yeni katmanlar yaratılıyor. Başlangıç daha sağlıklı olmalı. Bakalım bugün toplantılar olacak... Detaya girmemek daha iyi şu aşamada. Gelinen noktadan hoşnutuz diyemem. Bugün kritik olacak"
ZAMANA İHTİYAÇ VAR
Altılı masanın dünkü toplantısından bir sonuç çıkmamasını "kriz" olarak değerlendirmemek gerektiğini söyleyen 6'lı masa katılımcı partilerinden bir yetkili, "Kriz demeyeyim… Zamana ihtiyaç var diyeyim. Kılıçdaroğlu'nun adaylığı pazartesi açıklanır" dedi.
Aynı yetkili, "İYİ Parti'nin hoşnutsuzlukları var. Dört parti olarak (SP, DP, DEVA, Gelecek) Kılıçdaroğlu'nu tereddütsüz destekliyor ama İYİ Parti'nin bazı soru işaretleri var" dedi. Yetkiliye göre, İYİ parti her partinin bir cumhurbaşkanlığı yardımcılığı almasından hoşnut değil.
"Tüm parti liderlerinin başkan yardımcısı olduğu bir yapı kurulmalı. Bu daha önce ele alınmıştı" diyen aynı yetkili, "Akşener’in güçlü şekilde cumhurbaşkanı yardımcısı olma talebi var. Bu da masadaki konulardan biri" diye konuştu.
Yazı kaynağı : www.cumhuriyet.com.tr
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.