kanserli memenin mamografi görüntüsü

kanserli memenin mamografi görüntüsü bilgi90'dan bulabilirsiniz

Meme İncelemeleri

MAMOGRAFİ NEDİR, NASIL ÇEKİLİR ?

Memeden geçen röntgen ışınları ile her iki memenin de üçer poz görüntüsü alınır. Memeyi sıkıştırmak için plastik tepsisi olan özel röntgen makinası ile çekim yapılmaktadır. Hareketsizleştirmek için memenin iyice sıkıştırılması iyi görüntü elde edilmesini sağlar. Baskı ile yayılan meme dokusu içerisinde olası tümöral gelişim daha iyi görünür hale gelir.

Mamografi teknisyeni ilave görüntü almak isterse huzursuz olmayın. Bazen teknik nedenlerden dolayı belirli bölgeleri daha iyi görüntüleyebilmek için gerekebilir.

Sıklıkla karşılaştığımız bir durum da hastaların farklı kurumlarda çektirdikleri mamografiler ile bize danışmak için gelmektedirler. Çoğunlukla bu durumda tarafımızdan ilave inceleme yapmak gerekebilmektedir.

Mamografilerinizi ne zaman ve nerede çektirdiğinizi unutmayınız. Yeni bir mamografi çekimi için başvurduğunuzda eski mamografilerinizi ve meme ile ilgili geçmiş tüm incelemelerinizi mutlaka beraberinizde getiriniz. Her memenin mamografik görünümü parmak iziniz kadar farklıdır. Dolayısıyla eski incelemeleriniz ile karşılaştırma radyoloğun tanı koyma sürecini çabuklaştırır.

MAMOGRAFİ ÇEKİMİ ÖNCESİ HAZIRLIK NASIL OLMALIDIR ?

MEME KANSERİ İÇİN BAŞKA TESTLER VAR MI?

Evet, meme kanserini tespit etmek için başka testler mevcuttur. Mamografi altın standart kabul edilir. Ama patolojik durumlarda ve yüksek riskli hastalarda mamografiye yardımcı yöntemlerden yararlanılabilir. Ultrasonografi (merkezimizde rutin yapılmaktadır), iğne biopsisi, meme MR gibi. Diğer başka yöntemler de günümüzde araştırma aşamasındadır. 

NEDEN GENÇ KADINLARDA MAMOGRAFİ İLK SEÇİLECEK YÖNTEM DEĞİLDİR?

İyi bir sebep olmadığı müddetçe, radyasyondan dolayı genç kadınlarda mamografi çekimi yapmamak daha iyidir. Ancak yeni gelişmeler sayesinde mamografi dozu çok düşüktür. Alınan radyasyon dozu yer ve gökten saçılma yoluyla maruz kaldığımız senelik radyasyon dozunun da altındadır. 

40 yaş ve üstü kadınlarda senelik tarama mamografisinin sağlık durumları elverdiği yaşa kadar sürdürülmesi tavsiye edilir.

SADECE YÜKSEK RİSKLİLER Mİ MAMOGRAFİ ÇEKTİRMELİ ?

Tek önemli risk faktörü kadın olmaktır. Meme kanseri gelişme olasılığı, kadınlarda erkeklere göre 100 kat daha yüksektir. Bundan dolayı her kadın yüksek risk taşımaktadır. Dahası, yaşlandıkça risk artar. 

Diğer risk faktörleri:

Daha az önemde risk faktörleri de şöyledir: hiç hamile kalmamış olmak, 30’dan sonra doğum yapmak, emzirmemek. Bütün bunlara rağmen meme kanseri olacağınızı önceden söyleyen bir yol yoktur. Herkesin başına gelebilir. Hatta erkeklerin bile. 

MAMOGRAFİ MEVCUT OLAN HER MEME KANSERİNE DUYARLI MIDIR?

Maalesef, hayır. %100 etkin bir yöntem henüz yok. Ele gelemeyecek kadar küçük veya yumuşak birçok meme kanseri mamografide görülür. Tarama mamografileri bunun için çok önemlidir. Ancak her kanser aynı şekilde davranmaz. Bazı tipler mamografide görülmese de ele gelebilir. Bunun için kendi-kendine meme muayenesi, doktorun meme muayenesi ve mamografiyi birlikte yapınız/yaptırınız. 

Mamografi çektirirken, radyoloğa elinize kitle geliyorsa mutlaka bildiriniz. Bu bilgi radyoloğun seçeceği inceleme türünü değiştirebilir. 

Yapılmış olan normal tarama mamografisinden bir müddet sonra elinize kitle gelmesi sizi doktora başvurmaktan alıkoymasın.

Mamografiler tüm kanserlere duyarlı değildir. Sekiz – dokuz kadından biri meme kanserine yakalanıyor. Bu kadar yaygın bir hastalık olmasından dolayı elimizdeki tüm silahları kullanmalıyız. 

TAM ALAN DİJİTAL MAMOGRAFİ VEYA KISACA DİJİTAL MAMOGRAFİ NEDİR?

Alışılagelmiş mamografiden farkı görüntülerin bilgisayarlı dijital teknoloji ile elde edilmesidir.

ACRIN DMIST çalışması yoğun meme dokusu olan kadınlarda digital teknolojinin faydalarını göstermiştir . 

DİJİTAL MAMOGRAFİNİN FAYDALARI NELERDİR ?

Yazı kaynağı : neoson.com.tr

Mamografi (Meme Muayenesi)

Bir mamografi, meme kanseri taramasında kullanılan memelerin röntgen görüntüsüdür.  Mamogramlar erken meme kanseri tespitinde anahtar rol oynar ve meme kanseri ölümlerini azaltmaya yardımcı olur.  Bir mamografi sırasında memeleriniz, meme dokusunu yaymak için iki sert yüzey arasında sıkıştırılır.  Daha sonra bir röntgen, memelerinizin bilgisayar ekranında görüntülenen ve kanser belirtileri arayan bir doktor tarafından muayene edilen siyah beyaz görüntülerini yakalar. 

Bir mamografi tarama veya teşhis amaçlı kullanılabilir.  Bir mamografiyi ne sıklıkta yaptırmanız gerekliliği yaşınıza ve meme kanseri riskinize bağlıdır.

Mamografi çektirme

Mamografi sırasında mamografi için tasarlanmış bir X-ışını makinesinin önünde durursunuz.  Bir teknisyen memenizi bir platforma yerleştirir ve platformu boyunuza uyacak şekilde konumlandırır.  Teknisyen, memenizin engellemeden görüntülenmesini sağlamak için başınızı, kollarınızı ve gövdenizi konumlandırmanıza yardımcı olur.

Neden yapılır

Mamografi, tümörleri ve diğer anormallikleri tespit etmek için tasarlanmış memelerinizin röntgen görüntülemesidir.  Mamografi, meme yumrularının değerlendirilmesinde tarama veya teşhis amaçlı kullanılabilir:

Tarama mamografisi:  Tarama mamografisi, hiçbir belirti veya semptomu olmayan veya yeni meme anormallikleri olmayan kadınlarda meme değişikliklerini tespit etmek için kullanılır.  Amaç, klinik bulgular farkedilmeden önce kanseri tespit etmektir.

Teşhis mamografisi:  Teşhis mamografisi yeni bir meme yumru, meme ağrısı, sıra dışı bir cilt görünümü, meme başı kalınlaşması veya meme başı akıntısı gibi şüpheli meme değişikliklerini araştırmak için kullanılır.  Ayrıca tarama mamogramındaki anormal bulguları değerlendirmek için de kullanılır.  Tanısal mamogram ek mamogram görüntüleri içerir.

Mamografiyi taramaya ne zaman başlamalı?

Meme kanseri taramasına başlamak için ideal bir yaş yoktur.  Ayrıca, uzmanlar ve tıbbi organizasyonlar kadınların ne zaman düzenli mamogramlara başlaması gerektiği veya testlerin ne sıklıkta yapılması gerektiği konusunda mutabık değiller.  Risk faktörleriniz, tercihleriniz ve taramanın yararları ve riskleri hakkında doktorunuzla konuşun. Birlikte, hangi tarama mamografi programının sizin için en iyi olduğuna karar verebilirsiniz.  Mamografiyi taramaya ne zaman başlanacağına ilişkin bazı genel yönergeler şunları içerir:

Ortalama meme kanseri riski olan kadınlar:  Birçok kadın 40 yaşında mamografiye başlar ve her iki yılda bir yaptırmaya devam eder. Profesyonel grupların önerileri farklılık gösterir.  Amerikan Kanser Derneği, ortalama riski olan kadınlara 45 yaşında 54 yaşına kadar mamogram taramasını yıllık olarak ve ardından her iki yılda bir devam etmelerini önermektedir.  ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü, kadınların 50 yaşından 74 yaşına kadar her iki yılda bir taranmasını önermektedir. Ancak, bu gruplar kadınların 40 yaşından itibaren taranmayı seçebileceği konusunda hemfikirdir.

Meme kanseri riski yüksek olan kadınlar:  Meme kanseri riski yüksek olan kadınlar 40 yaşından önce mamografi taramasından fayda görebilir. Bireysel meme kanseri riskinizi değerlendirme konusunda doktorunuzla konuşun.  Ailenizde meme kanseri öyküsü veya prekanseröz meme lezyonları öyküsü gibi risk faktörleriniz, doktorunuzun mamogramlarla birlikte manyetik rezonans görüntülemeyi (MRG) önermesini gerektirebilir.

Riskler

Mamogramların riskleri ve sınırlamaları şunları içerir:

Mamogramlar sizi düşük doz radyasyona maruz bırakır.  Bununla birlikte, doz çok düşüktür ve çoğu kadın için düzenli mamogramların faydaları, bu miktarda radyasyonun yarattığı risklerden daha ağır basmaktadır. 

Mamogramlar her zaman doğru değildir.  Prosedürün doğruluğu kısmen kullanılan tekniğe ve radyologun deneyimine ve becerisine bağlıdır.  Yaşınız ve meme yoğunluğunuz gibi diğer faktörler yanlış negatif veya yanlış pozitif mamogramlara neden olabilir. 

Genç kadınlarda mamogramları yorumlamak zor olabilir.  Genç kadınların memeleri, yaşlı kadınlarınkinden daha fazla bez ve bağ içerir ve bu da kanser belirtilerini gizleyebilen yoğun meme dokusuna neden olur.  Yaşla birlikte, meme dokusu şişirilir ve daha az beze sahiptir, bu da mamogramlardaki değişiklikleri yorumlamayı ve tespit etmeyi kolaylaştırır. 

Bir mamografiye sahip olmak ek testlere yol açabilir.  Her yaştan kadınlar arasında mamogramların yaklaşık yüzde 10'u, ultrason gibi ek görüntüleme testleri ve laboratuvar testi için bir meme dokusu örneğini çıkarmak için bir prosedür (biyopsi) dahil olmak üzere ek testler gerektirir. Bununla birlikte, mamogramlarda tespit edilen anormal bulguların çoğu kanser değildir. Mamogramınızın anormal olduğu söylenirse, radyoloğunuz bunu önceki mamogramlarla karşılaştırmak isteyecektir.  Başka bir yerde mamogram yapmışsanız, radyoloğunuz mevcut mamogramla karşılaştırılabilmeleri için radyoloji merkezine gönderilmek amacıyla sizden izin isteyecektir.

Tarama mamografisi tüm kanserleri tespit edemez.  Fizik muayene ile saptanan bazı kanserler mamografide görülmeyebilir.  Bir kanser çok küçük olabilir veya koltuk altınız gibi mamografi ile görülmesi zor bir bölgede olabilir.  Mamogramlar kadınlarda her 5 kanserden 1'ini kaçırabilir.

Mamografi ile bulunan tüm tümörlerin tamamı tedavi edilemez.  Bazı kanser türleri agresiftir, hızla büyür ve vücudunuzun diğer bölgelerine erken yayılır.

Nasıl hazırlanılır?

Mamogramınıza hazırlanmak için:

Sertifikalı çalışanları olan, modern cihazlar kullanan, uzman doktorların çalıştığı, modern klinik veya hastaneleri tercih edin.

Testi memelerinizin hassas olma olasılığı en düşük olan bir zamana ayarlayın.  Menopoza girmediyseniz, bu genellikle adet döneminizden sonraki hafta boyunca olur.  Memeleriniz adet döneminizden bir hafta önce ve hafta boyunca hassas olacaktır.

Önceki mamografi görüntülerinizi getirin.  Mamogramınız için yeni bir tesise gidecekseniz, daha önce mamogramların bir CD'ye yerleştirilmesini isteyin.  Radyoloğun geçmiş mamogramları yeni görüntülerinizle karşılaştırabilmesi için CD'yi randevunuza getirin.

Mamografinizden önce deodorant kullanmayın. Kollarınızın altında veya göğsünüzde deodorant, ter önleyici, toz, losyon, krem ​​veya parfüm kullanmaktan kaçının.  Tozlar ve deodorantlardaki metalik parçacıklar mamografinizde görülebilir ve karışıklığa neden olabilir.

Bir mamografi çektirmenin rahatsız edici olduğunu düşünüyorsanız, ağrı kesici ilaçları düşünün. Mamografi testinin ağrıyı hafifletmesi için yaklaşık bir saat önce aspirin, asetaminofen (parol, diğerleri) veya ibuprofen (Advil, diğerleri) gibi reçetesiz ağrı kesici ilaçları alabilirsiniz.

Ne bekleyebilirsiniz?

Test tesisinde size bir elbise verilir ve boyun takılarını ve giysilerinizi çıkarmanız istenir.  Bunu kolaylaştırmak için o gün iki parçalı bir kıyafet giyin.  Prosedürün kendisi için, mamografi için özel olarak tasarlanmış bir X-ışını makinesinin önünde duruyorsunuz. Teknisyen, memelerinizden birini bir platforma yerleştirir ve platformu boyunuza uyacak şekilde kaldırır veya indirir.  Teknisyen, memenizin engellemeden görüntülenmesini sağlamak için başınızı, kollarınızı ve gövdenizi konumlandırmanıza yardımcı olur.  Memeniz şeffaf bir plastik plaka ile yavaş yavaş platforma bastırılır. Meme dokusunu yaymak için birkaç saniye basınç uygulanır.  Baskı zararlı değildir, ancak rahatsız edici veya hatta acı verici bulabilirsiniz.  Çok fazla rahatsızlığınız varsa, teknisyene söyleyin. Göğsünüzün kalınlığını eşitlemek için sıkıştırılmalı ve X-ray ışınının meme dokusuna nüfuz etmesine izin vermelidir.  Basınç ayrıca, hareketten bulanıklığı azaltmak için memenizi sabit tutar ve gerekli radyasyon dozunu en aza indirir.  Kısa X-ray maruziyeti sırasında, hareketsiz durmanız ve nefesinizi tutmanız istenir.

Her iki memenizden görüntülemeler yapıldıktan sonra, teknisyen görüntülerin kalitesini kontrol ederken beklemeniz istenebilir. Görüşler teknik nedenlerle yetersizse, testin bir kısmını tekrarlamanız gerekebilir.  Tüm prosedür genellikle 30 dakikadan az sürer.  Daha sonra, normal aktivitenizi devam ettirebilirsiniz.  Sonuçlarınızın 30 gün içinde çıkması gerekir ancak sonuçlarınızı genellikle daha erken almayı bekleyebilirsiniz.  Teknisyene ne kadar bekleyeceğinizi sorun. 

Mamografi, mamogramlar üretir (meme dokunuzun siyah beyaz görüntüleri).  Mamogramlar bilgisayar ekranında görünen dijital görüntülerdir.  Bir radyolog görüntüleri yorumlar ve belirtilerin yazılı bir raporunu doktorunuza gönderir.

Radyolog, daha fazla test, takip veya tedavi gerektirebilecek kanser veya kanserli olmayan (iyi huylu) durumların kanıtını arar.

Kalsifikasyonlar, diğer nedenlerin yanı sıra hücre salgıları, hücre döküntüsü, inflamasyon ve travmanın bir sonucu olabilir. Mikrokalsifikasyon adı verilen küçük, düzensiz birikimler kanser ile ilişkili olabilir.  Daha büyük, daha kalın kalsifikasyon bölgelerine yaşlanma veya memenin yaygın bir kanser olmayan tümörü olan fibroadenom gibi iyi huylu bir durum neden olabilir.  Çoğu meme kalsifikasyonu iyi huyludur, ancak kalsifikasyonların görünümü düzensizse, sayıları arttıysa veya endişe verici görünüyorsa, radyolog büyütme ile ek tanı görüntüleri isteyebilir. Yoğun alanlar, yağdan daha glandüler olan, kalsifikasyonları ve kitleleri tanımlamak veya normal glandüler dokudan ayırt etmeyi daha zor hale getirebilen dokuyu gösterir.  Yoğun bölgeler de kanseri temsil edebilir.  Bozuk alanlar komşu dokuları istila etmiş olabilecek tümörleri gösterir.  Radyolog mamogramınızla ilgili endişe alanlarını not ederse, başka testler, sıkıştırma veya büyütme görünümleri olarak bilinen ek mamogramların yanı sıra, ultrason görüntülemesi veya laboratuvar testi için bir meme dokusu örneğini çıkarmak için bir prosedür (biyopsi) gerektirebilir.  Bazı durumlar mamografi veya ultrason ile mevcut görüntülemenin negatif olduğu alanlarda veya bir memedeki değişikliğe veya anormalliğe neyin neden olduğunun net olmadığı alanlarda tanısal manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kullanılmasını gerektirir.

(Meme kalsifikasyonları: Kalsifikasyonlar, memede bir mamogramda beyaz lekeler olarak görünen küçük / kalsiyum birikintileridir.  Büyük, yuvarlak veya iyi tanımlanmış kalsifikasyonların kansersiz (benign) olma olasılığı daha yüksektir.  Küçük, düzensiz şekilli kalsifikasyonların sıkı kümeleri kanseri gösterebilir.)

Yazı kaynağı : www.huseyincengiz.com

Meme Kanseri Teşhis Yöntemleri

Meme sağlığında birçok farklı teşhis yöntemi bulunmaktadır. Bunların biri birilerine farklı üstünlükleri olmakla birlikte birkaçının birlikte yapılması ile erken teşhis olasılığı artmaktadır. Genel olarak önerilen, her kadının her adet döneminde kendi kendisini muayene etmesi, her yıl uzman bir hekime muayene olması ve 40 yaşından sonra her yıl mamografi çektirmesidir.

KENDİ KENDİNİ MUAYENE

20 yaşını geçen her kadının adetinin bittiği tarihten sonra ilk hafta içinde kendisini muayene etmesi önerilmektedir. Adet görmeyen kadınların da ayın belirli bir günü kendilerini muayene etmeleri önerilmektedir

Kendi kendini muayene nasıl yapılır?
Kendi kendini muayene iki şekilde yapılır. Önce gözleyerek yapılır sonra elle yapılır

Gözleyerek yapılan muayene
Belden yukarısı çıplak olacak şekilde bir aynanın karşısına geçilir
Her iki kol aşağı sarkacak şekilde bakılır.
Her iki kol yukarı kaldırılarak bakılır
Her iki el bele bastırılarak bakılır
Her iki el bele bastırılırken öne doğru eğilerek bakılır

Bu pozisyonlarda her iki meme inceleni; bu inceleme sırasında
Meme derisinde kalınlaşma, şişme, renk değişikliği
Meme başında kalınlaşma, kızarıklık veya yara olması
Memede veya meme başında içeri doğru çekinti olması
Meme başlarının pozisyonlarında değişiklik
Memenin şeklinde değişiklik araştırılır.

Elle yapılan muayene bulguları
Elle yapılan muayene sırasında muayeneyi elin 2.3.4 parmakları ön yüzleri kullanılır.
Düz bir yatağa uzanılır. Hangi taraftaki meme muayene edilecek ise o taraftaki el ense altına yerleştirilir. Diğer ile muayene yapılır (bakınız broşür)

FİZİK MUAYENE VEYA KLİNİK MUAYENE

Bir hekim tarafından yapılan muayeneye fizik muayene denir. Hastanın hikayesinin alınması, muayenenin yapılması, gerekirse bazı tetkiklerin yapılmasına fizik muayene denir. Bu sayede hastanın sorunu ile ilgili teşhis konur ve gerekirse tedavi verilir. Genelde tüm vücut bulgularına bakılmakla birlikte eğer sorun belli bir sistem veya organa ait ise daha çok bu sorun incelenir.

Mamografi çekilmesinin yanı sıra uzman bir hekim tarafından meme muayenesinin de yapılması meme kanserinin erken teşhisi açısından önem taşımaktadır. Bazı meme kanserleri nadir de olsa mamografi ve ultrason ile teşhis edilememektedir, bu nedenle mamografinin yanında fizik muayenenin de yapılması önerilmektedir.

Kaynakların kısıtlı olduğu ülkelerde mamografi ile tarama yapılma olanağı yoksa, sadece uzman bir sağlık çalışanı tarafından fizik muayene yapılarak meme kanseri taramaları yapılmaktadır. Fakat günümüzde kabul edilen en önemli meme kanseri tarama yöntemi mamografidir.

Risk taşıyan tüm kadınların, mamografinin yanı sıra fizik muayenenin de birlikte yapılması önerilmektedir.

MAMOGRAFİ

Başvurduğunuz hekim tarafından muayene edildikten sonra teşhis için bazı ek tetkikler gerekebilir. Meme için yapılan ek tetkiklerin başında mamografi gelmektedir. Mamografi memenin röntgen filminin çekilmesidir Memenin 2 tabaka arasında sıkıştırılması ile çekilen mamografi, kadınlar arasında çok ağrılı bir yöntem olarak bilinir. Doğru ve tecrübeli bir radyoloji teknisyeni tarafından çekilen mamografinin, hiçbir zaman dayanılmayacak kadar ağrılı olmaması gerekir. Mamografiyi çeken teknisyenin bilgili ve tecrübeli olması, çekilen mamografinin kalitesi açısından da büyük önem taşır.
Mamografinin en önemli özelliği ise çok hassas bir teknik olmasıdır. 40 yaş üzerindeki tüm kadınlarda, meme ile ilgili yakınması olsun veya olmasın her yıl mamografi çekilmesi, erken teşhis açısından büyük önem taşır. Mamografi, meme kanseri toplu taramalarında en geçerli yöntem olarak kabul edilmektedir.

Mamografi hangi yaşlarda çekilir?

Sağlık Bakanlığı Mamografi çektirmeye 50 yaştan sonra başlanmasını önermektedir.

Ağustos 2007 yılında Türkiye’de meme sağlığı konusunda uzmanlaşmış bilim adamlarının bir araya gelerek yaptıkları Ulusal Meme Kanseri Konsensus Toplantısı’nda mamografi çektirmeye 40 yaşından itibaren başlanması önerilmiştir.

Amerikan Kanser Enstitüsü mamografi çektirmeye 40 yaşından itibaren başlanmasını önermektedir.

40 yaş altında özel bir neden olmadıkça mamografi çekilmez. Bunun sebebi genç kadınlarda meme dokusunun yoğun olması nedeni ile yeterli bilgi vermemesidir.

Mamografi ne zaman çektirilir?

Mamografi çekilirken meme, iki tabaka arasında birkaç saniye hafifçe sıkıştırılır. Bu nedenle memelerin en az hassas olduğu zamanda mamografi çekilmesi, özellikle memeleri ağrılı kadınlara önerilmektedir. Adet bitimini takip eden hafta, memelerin hassasiyetinin en az olduğu zamandır. Ayrıca adet bitimini takip eden hafta, hormonal nedenlerle memelerin şişliği en alt düzeydedir ve bu sırada daha iyi sonuçlar alınmaktadır. Bu sebeplerden dolayı herhangi özel bir durum olmadıkça, mamografi çekiminin, adetin bitimini takip eden haftada yapılması önerilmektedir.

Mamografi çektirmeye giderken nelere dikkat etmeli?

Mamografi çekilirken belden yukarısı çıplaktır. Bu nedenle çekime gelirken iki parça elbise giyilmesi önerilir. Bu sayede çekim sırasında belden üstü kolaylıkla çıkartılabilir. Filmi etkileyebileceğinden, koltuk altlarına deodorant, talk pudrası, losyon gibi şeyler sürülmemelidir.

Mamografi ile alınan ışın zararlı mıdır?

Mamografi ile ilgili korkulardan birisi de mamografi çekilirken alınan ışınların kanser oluşturma korkusudur. Günümüzde çağdaş teknoloji ile üretilen mamografi cihazları ile alınan ışın dozu çok düşüktür. Mamografi çekimi ile alınan ışın dozu, normalde birkaç ayda içinde bulunduğumuz çevreden aldığımız radyoaktif ışın dozuna eşittir. Buna rağmen mamografi cihazının düzenli olarak kalite kontrolü yapılmalı, ışın dozları ölçülerek ayarlanmalıdır. Bu nedenle düzenli mamografi cihazı kalite kontrolü yapılan merkezlerde çekilen mamografi ile daha az ışın dozu alınır ve riskiniz daha da azalır.

Meme Tetkikleriniz İçin Nasıl Bir Radyoloji Uzmanı?

Meme sağlığında teşhis aşamasında büyük önem taşıyan mamografi ve ultrason çekimleri ve bu tetkiklerin değerlendirilmesi de radyoloji dalında farklı bir uzmanlaşmayı gerektirmektedir. Günlük çalışması içinde sadece mamografi ve meme ultrasonu değerlendiren bir radyoloji uzmanı, mutlaka konusunda diğer radyoloji uzmanlarından daha yetkin olacaktır. Bazı batı ülkelerinde yıllık belirli sayı üzerinde meme tetkiki değerlendirmeyen radyoloji uzmanlarının meme sağlığı konusunda çalışmasına izin verilmemektedir.

Mamografide kalite kontrolü nedir?

Mamografi çok hassas bir teknik olduğu için filmi çeken cihazın fiziksel kalibrasyonundan, filmin banyo suyunun ısısına kadar bir dizi fizik parametre ölçülüp uygun şekilde ayarlanmaz ise, bir toplu iğne ucu büyüklüğündeki kireç çökeltisi görülemez ve meme kanserinin ilk bulguları atlanabilir.

2002 yılında başlayan bir Avrupa Birliği projesinde yer alan merkezimizde günlük ölçümler yapılmaya başlandı. Her gün ölçülen 9 ayrı fizik parametre Brüksel’de bulunan Leuven Üniversitesi Avrupa Birliği Mamografi Kalite Kontrol Merkezi tarafından günlük olarak izlenmeye alındı. Yapılan özverili çalışmalar sonucu Merkezimize Avrupa Birliği Mamografi Kalite Standartları’na uygunluk belgesi verildi. Günümüzde AB ülkelerinde bu belgeyi taşımayan merkezlerin çalışmasına izin verilmezken ülkemizde bu belgeyi taşıyan tek merkez Türkiye Meme Vakfı merkezidir.

Mamografi raporunun değerlendirilmesi
Mamografi raporunuzda kullanılan bazı terimler aşağıda açıklanmıştır

Mikrokalsifikasyon
Mamografide en sık görülen bulgulardan birisi mikrokalsifikasyondur. Mikrokalsifikasyonun anlamı küçük kireç çökeltisi demektir. Mamografide görülen mikrokalsifikasyonların sebebi genellikle memedeki fibrokistik değişikliklere bağlıdır. Bazı durumlarda da meme kanserinin en erken bulgusu olarak ortaya çıkabilirler.

Dens Meme Yapısı
Meme dokusu bazı bölgelerde daha yoğundur, bu mamografide beyaz sahalar şeklinde görülür. Diğer memede olmayan yoğunluk bazı durumlarda bir kanser bulgusu olabilir.

Spikül Oluşturan Oluşum
Mamografide etrafa çıkıntılar yapan düzensiz beyazlıktır. İyi huylu bir oluşumun göstergesi de olabilir. Bazı durumlarda bir kanser bulgda olabilir. Eğer beraberinde mikrokalsifikasyon da varsa bu daha çok bir kanser bulgusu olabilir.

Düzensiz Sınırlı Oluşum
Mamografide saptanan bir oluşum eğer sınırları belirgin ve düzenli ise iyi huylu bir oluşum olma olasılığı daha fazladır. Eğer sınırları düzensiz ise kanser bulgusu olabilir. Eğer beraberinde mikrokalsifikasyon da varsa bu daha çok bir kanser bulgusu olabilir.

Asimetrik Değişklik
Genelde her iki memenin görüntüsü mamografide simetrikdir ( birbiri ile aynı). Eğer bu görüntü simetrik değil ise bu normal bir farklılık ta olabilir, bir kanser bulgusu da olabilir

Mamografide BI-RADS sınıflandırması nedir?

Bazı mamografi raporlarında BI-RADS sınıflandırması şeklinde bir bölüm vardır. Bu sınıflandırma yöntemi raporun tüm dünyada aynı standartlara sahip olması için kullanılır.

MEME ULTRASONOGRAFİSİ

Ultrason nedir?
Ultrason, ses dalgalarının farklı yansıması ile elde edilen görüntüleme yöntemidir. Elde tutulan küçük bir aygıt memenin üzerinde hafifçe gezdirilir. Bu sırada memeye ses dalgaları gönderilir. Yansıyan ses dalgaları bir ekran üzerine aktarılır. Farklı yansımalardan oluşturulan görüntüler ile memenin içindeki oluşumlar değerlendirilir

Ultrason hangi durumlarda gereklidir?
Memede en sık kullanılan görüntüleme yöntemlerinden birisidir. Tüm yaşlardaki kadınlarda kullanılabilir. Özellikle genç kadınların meme dokusu daha yoğun olduğu için mamografi yerine tercih edilir. Ultrasonun hiçbir zararlı etkisi yoktur; bu nedenle gebelerde de kullanılabilir

Ultrason ile ne tür bilgiler elde edilir?
Ultrason ile memede tespit edilen kitlenin yapısı hakkında birçok bilgi edinilebilir. Özellikle kitlenin kist mi, solid kitle mi olduğunun ayırt edilmesinde en önemli yöntemdir. Ayrıca kitlenin çevresinin düzenli olup olmaması, kitlenin içyapısının düzenli olup olmaması(homojen-nonhomojen) gibi özellikler ile kitlenin kanser olup olmadığı konusunda bilgi verir

Doppler ultrason nedir?
Bazı görüntüleme merkezlerinde özellikle doppler ultrason gibi farklı bir terim duyabilirsiniz. Bu aslında standart bir ultrason cihazıdır. Bu cihazların tek farkı, kitledeki kanlanmanın durumunun da değerlendirebilir (doppler özelliği) olmasıdır. Özellikle kanlanması artmış olan kitlenin kanser olma olasılığını artırır veya bu kitle kanser olmasa bile büyüyecek anlamını taşır.

Mamaografi yerine ultrason çekilebilir mi?
Mamografinin nispeten ağrılı olması ve bazı kadınların radyasyon korkusu nedeni ile çoğu kez kadınlar mamografi yerine ultrason yaptırmayı tercih ederler. Bu doğru bir yaklaşım değildir. Mamografi memenin esas görüntüleme yöntemidir. Ultrason ise mamografide gözlenen şüpheli oluşumların daha detaylı incelenmesi için kullanılır. Ayrıca mamografide gözlenen bazı kanser bulguları (mikrokalsifikasyonlar) ultrasonografide gözlenmeyebilir.

Ultrason hangi durumlarda gerekir?
Meme ultrasonu mamografide ileri derece yoğun görüntü veren kadınlarda ek tetkik olarak başvurulan bir yöntemdir.
Bazı durumlarda mamografide karar vermek güç olabilir. Bu kadınlarda meme ultrasonuna başvurulur.
Genç kadınlarda memede şüpheli bir bulgu varsa çoğu zaman mamografi ile yeterli bilgi edinmek güçtür(genç kadınların meme yapısı yoğun olduğu için yeterli bilgi vermez). Meme ultrasonu genç kadınlarda başvurulan en iyi görüntüleme yöntemidir.
Gebe kadınlarda mamografi çekilmesi sakıncalıdır(özellikle ilk 3 ay). Bu kadınlarda meme ultrasonu çekilir.
Memenin büyütülmesi için silikon(protez) kullanılmış ise bu kadınlarda da mamografi çekilir; fakat mutlaka ek olarak meme ultrasonu çekilmelidir.
Memenin içinde şüpheli bir oluşum saptanırsa bazı durumlarda şüpheli oluşumdan parça almak gerekebilir. Ultrasonun en önemli kullanım alanlarından birisi de budur. Ultrason yapılırken şüpheli oluşumun içine iğne ile girilir. Bu sırada hem şüpheli oluşum hem de iğne ekranda görülebilmektedir. Bu sayede iğne ile doğru yerden parça alındığı gözlenebilir. Aksi halde alınan parçanın doğru yerden olup olmadığı anlaşılamaz.

Ultrason raporunuz
Meme ultrason raporunuzda bazı terimler ile karşılaşacaksınız

Basit kist
Kistin çeperi düzgündür. İçindeki sıvı homojen( düzenli aynı yapıda) yapıdadır. Kitlenin damarlanmasında artış yoktur. Basit kist hiçbir zaman kansere dönüşmez: bu nedenle takip edilmesine gerek yoktur.

Komplike kist
Bazen birkaç kist bir araya gelerek üzüm salkımına benzer bir görüntü oluşturur: veya bir kist içinde farklı kompartımanlara bölünmüş olarak görülebilir. Bu tip kiste komplike kist denir. Bu grup kistin 6 ay ara ile birkaç defa ultrason takibi önerilmektedir.

Çeperinde boşluğa çıkıntı olan kist
Basen kistin duvarından kist içine doğru bir çıkıntı olabilir (intramural protruzyon). Bu durumda mutlaka parça alınarak kanser yönünden araştırılması gerekir.

Yoğun içerikli kist
Bazen kist içindeki sıvı aşırı derecede yoğun olabilir. Bu durumda içi sıvı dolu mu yoksa hücre dolu solid kitle mi ayırımı yapılamamaktadır. Bu nedenle kısa aralıklar ile takip edilmesi önerilmektedir.

İç yapısı düzensiz kist
Bazen kistin içine kanama olabilir veya içinde doku artıkları olabilir. Bu ultrason görünümünde homojen olmayan bir yapı görüntüsü verir. Bu kistlerdin de incelenmesi ve takip edilmesi gerekli olabilir.

Solid kitle
Ultrasonda saptanan oluşum içi hücre dolu bir yapıda olabilir. Buna solid kitle diyoruz
(bakınız solid kitle)

Düzensiz sınırlı lezyon
Ultrasonda saptanan oluşumun (kist veya solid kitle) bazen çevre yapısı düzensiz görünümde olabilir. Bu oluşuklar duruma göre takip edilir veya biyopsi gerekebilir.

Vaskülarizasyon artışı
Ultrason yapılırken kitledeki kanlanmanın durumunun da değerlendirebilir (doppler özelliği). Kanlanmanın artması kitlenin kanser olma olasılığını artırır veya bu kitle kanser olmasa bile büyüyecek anlamını taşır.

Lenfbezi (LAP=lenfadenopati)
Lenf bezi sistemi vücudun savunma mekanizmalarından birisidir. Bu nedenle meme içinde bulunması normaldir. Ultrasonda eğer lenf bezi yapısı normal bulunmaz ise araştırılmalıdır.

MEME MR (MEMENİN MAGNETİK REZONANS TEKNİĞİ İLE İNCELENMESİ)

Manyetik alanların kullanıldığı bir görüntüleme yöntemidir. Radyasyon içermez. Bu nedenle her durumda kullanılabilir. Damardan verilen bir maddenin meme dokusu ve memedeki oluşumlar tarafından farklı tutulmaları izlenerek oluşum hakkında bilgi edinilir. Mamografiye yardımcı bir yöntemdir. Pahalı bir yöntemdir. Meme MR incelemesi mutlaka bu konuda uzmanlaşmış bir hekim tarafından yapılmalıdır. MR hiçbir zaman mamografiye bir üstünlük sağlamaz bu nedenle mamografi yerine MR çektirmek doğru bir yaklaşım değildir.

Kimlere MR çekilmesi gereklidir
1-Silikon protez kullanılarak meme büyütme ameliyatı olmuş kadınlarda tarama sırasında kullanılabilir.
2-Bazı kanser şüphesi olan durumlarda biyopsinin yapılıp yapılmaması kararının verilmesinde kullanılabilir
3-Meme kanseri saptanmış kadınlarda eğer korucu meme ameliyatı yapılacak ise birden fazla odak olup olmadığının araştırılmasında kullanılır.
4- Genç kadınlarda eğer meme dokusu çok yoğun ise mamografi yeterli bilgi vermiyorsa kullanılır.
5- Memede bir kitle saptanmış ise ve mamografi ve ultrasonda bir bulgu yok ise kullanılabilir
6- Genetik olarak veya ailesel olarak meme kanseri riski yüksek kadınlarda kullanılabilir.
7- Koltuk altında bulunan lenf bezlerine kanser hücrelerinin atlayıp atlamadığının araştırılmasında kullanılabilir.
8- Memede daha önce yapılmış ameliyatlara ait yara dokusunun(skar dokusu) kanser olup olmadığının araştırılmasında kullanılabilir.
9- Silikon meme protezi kullanılmış kadınlarda silikonun patlayıp patlamadığının araştırılmasında kullanılabilir.
10- Metastaz araştırılmasında kullanılabilir.

PET (POZİTRON EMİSYON TOMOGRAFİ)

En yeni kanser teşhis yöntemlerinden birisidir. Hala araştırma, geliştirme safhasındadır. Enjeksiyon ile radyoaktif bir madde verilir. Kanser hücreleri diğer hücrelerden daha hızlı üredikleri için aktif hücrelerdir ve bu radyoaktif maddeyi diğer hücrelerden daha önce ve hızlı bir şekilde tutarlar. Bu yöntem ile aktif hücrelerin (muhtemel kanser hücreleri)yerinin tespit edilmesini sağlanır. Bu aktif hücrelerin yeri daha sonra farklı teknikler ile araştırılarak kanser var mı yok mu araştırılır.

Pet daha çok hangi durumlarda kullanılır?
Vücudun başka bir yerine kanserin sıçrayıp sıçramadığının araştırılması
Lenf bezlerine kanserin atlayıp atlamadığının araştırılması
Kemoterapi ve radyoterapi sonrasında tümörün yok olup olmadığının araştırılması

Genellikle en yeni tekniğin en iyi olduğu gibi yanlış bir inanış vardır. Yukarıda belirtilen durumlar dışında Pet, mamografi veya ultrason yerine kullanılmaz, meme kanseri tarama yöntemi değildir.

BİYOPSİ

Yukarıda bahsedilen yöntemler ile memede bir sorun olup olmadığı, varsa kanser olup olmadığı araştırılır. Eğer kanser şüphesi oluşturan bir durum varsa saptanan oluşumdan hücre örnekleri alınarak mikroskop altında inceleme yapılarak kesin teşhis konur. Oluşumdan hücre örneklerinin alınmasına biyopsi denir. Kanser teşhisinin kesin konabilmesi için mutlaka biyopsi yapılması zorunludur. Biyopsi dışında hiçbir yöntemle kesin teşhis koymak mümkün değildir.
Çeşitli biyopsi teknikleri vardır

İnce iğne biyopsisi
Saptanan oluşum ele hissediliyorsa bildiğimiz bir enjektör iğnesi hissedilen oluşuma birkaç defa saplanarak oluşumdan hücre örnekleri alınır ve bu hücreler mikroskop altında incelenerek kanser hücrelerinin olup olmadığı araştırılır. Çok basit bir yöntemdir.
Eğer saptanan oluşum elle hissedilmiyor ise, meme ultrasonu yapılarak ultrasonda oluşum saptanır ve iğne ile görüntü altında oluşuma girilerek hücreler alınır. İnce iğne ile yapılan biyopside alınan hücreleri inceleyen patoloji uzmanının bu yöntem ile ilgili olarak özel eğitim görmüş olması gerekir.

İnce iğne biyopsisi her ne kadar kolay ve ucuz bir yöntem olsa da, eğer hücrelerde yapılan incelemede kanser sonucu bildirilmemiş ise, bu oluşumun kesin kanser olmadığı anlamına gelmez. Çünkü iğne ile oluşumun birkaç yerinden örnek alınmıştır. Eğer sonuç kanser olarak bildirilmiş ise kesin kanser teşhisi konur. Bu girişim ile oluşumun sadece kanser olup olmadığı konusunda bilgi alınabilir; bunun dışında kanserin diğer özellikleri hakkında bilgi almak mümkün olmaz.

Kalın iğne biyopsisi (Tru- cut)
Aynı işlem özel bir iğne ile yapılır. Biraz daha kalın bir iğnedir. Özel bir tabancanın ucuna takılan iğne, bir mekanizma ile oluşumun içine girip çıkarak nispeten biraz daha büyük parçalar kopartılarak hücre örnekleri alınır.
İnce iğne gibi elle hissediliyorsa doğrudan kitlenin içine girilerek, yoksa ultrason altında oluşum gözlenerek içinden parça alınmaktadır.
Bu yöntemle de eğer sonuç kanser olarak bildirilmemiş ise kesin kanser olmadığı anlamına gelmez. Bu yöntem ile kanserin diğer özellikleri konusunda da bilgi alınabilir.

Cerrahi biyopsi
Ameliyat ile oluşuma ulaşılır, bir kısmı veya tamamı çıkartılarak incelenir. Bu yöntem ile tüm oluşumun incelenmesi mümkün olduğu için kesin sonuç alınır.
Hangi tip biyopsi yapılacağı, hangi hasta için hangisinin daha uygun olacağına hekiminiz karar verecektir.

Biyopsi sonuçları
Her meme kanseri birbirinden tamamen farklıdır. Tamamen farklı özellikler taşır. Biyopsi sonucu oluşumun kanser olup olmadığının yanı sıra ne şekilde davranacağı konusunda da bilgi almak mümkün olur (İnce iğne biyopsisi sonucu sadece kanser olup olmadığı konusunda bilgi alınabilir)

Biyopsi sonuçlarının değerlendirilmesi
Bakınız patoloji sonuçları

Yazı kaynağı : www.memekanseri.org.tr

Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında

Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.