cumhurbaşkanlığı 2 tur nasıl oluyor
cumhurbaşkanlığı 2 tur nasıl oluyor bilgi90'dan bulabilirsiniz
2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi
2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye cumhurbaşkanını belirlemek için 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak seçimdir.[1][2] 2023 Türkiye genel seçimleri ile aynı gün yapılacaktır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir konuşmasında 1950 seçimlerine atıfta bulunarak seçimlerin 14 Mayıs 2023'te yapılabileceğinin işaretini vermiştir[3] ve bazı muhalif partiler de bu tarihi seçim tarihi olarak kabul etmiştir.[4] Recep Tayyip Erdoğan, 10 Mart 2023'te seçimlerin yenilenmesine karar verdi.[5] Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun 14 Mayıs, gerekirse ikinci turunun 28 Mayıs'ta yapılmasına karar verdi.
Arka plan
2017 referandumu ve 2018 seçimleri
Bir önceki Türkiye genel seçimleri ve cumhurbaşkanlığı seçimi, 24 Haziran 2018'de gerçekleşti. Bu yeni sistemin kabul edildiği 2017 anayasa değişiklik referandumu, hazırlık aşamasında ve kampanya sırasında siyaset, basın ve halk tarafında tartışmalı geçti. 2017 Anayasa referandumunda seçmenler tarafından az farkla onaylanması sonucu ve YSK tarafından mühürsüz oyların geçerli saymasının ardından referandum sonucu da tartışıldı.[6] Bu kabul edilen referandum ile genel seçimlerin artık cumhurbaşkanlığı seçimleri ile aynı gün yapılmasına karar verildi. 2014'ten beri görevde olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2018'deki seçimde yeniden cumhurbaşkanı seçildi. 2018 genel seçimlerinde partilerin ittifak yapması için seçim kanunu değiştirildi.[7] Bu seçimde Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı kuruldu. Fakat AK Parti, 2018 genel seçimleri sonucu TBMM'deki salt çoğunluğunu kaybetti ve bunun sonucunda mecliste ittifak ortakları olan MHP ve BBP'nin desteğine ihtiyaç duydu.[8] 9 Temmuz 2018'de başbakanlık makamı kaldırıldı. Son başbakan Binali Yıldırım, 12 Temmuz 2018'de yeni dönemin TBMM Başkanı seçildi.[9]
Devlet Bahçeli, muhalefetin 2023'ten önce erken seçim yapılması gerektiğine dair beklentilerine birçok konuşmasında karşı çıktı. Bahçeli, Haziran 2023'te yapılacak olan cumhurbaşkanı seçimlerinde adaylarının Erdoğan olacağını ve MHP'nin onu destekleyeceğini açıkladı.[10]
2019 yerel seçimleri
Millet İttifakı'nda başı çeken CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu seçim yenilgisinden dolayı eleştiriliyordu. Bu yüzden 2019'daki yerel seçimler ana muhalefet için çok önemliydi. CHP ve İYİ Parti arasında yapılan görüşmeler sonucunda Millet İttifakı yeniden kuruldu.[11] Yapılan yerel seçimler sonrasında Millet İttifakı, oyların çoğunluğunu alamasa da İstanbul, Ankara, Antalya, Mersin, Adana gibi ülkenin büyük şehirlerini alarak uzun bir süre sonra Erdoğan'a karşı bir başarı elde etti.[12] Ancak AK Parti ve Erdoğan hükûmeti tarafından yapılan itirazlar sonucu Millet İttifakı'nın kazandığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimleri, Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edildi [13] ve seçimler 23 Haziran 2019 tarihinde yeniden yapıldı. Yenilenen seçimde de Millet İttifakı'nın adayı Ekrem İmamoğlu, AK Parti adayı Binali Yıldırım'a karşı kazandı ve belediye başkanı oldu.[14]
Seçim sistemi
16 Nisan 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu'nda kabul edilen kanunlara göre Cumhurbaşkanı adayının, seçilebilmesi için geçerli oyların salt çoğunluğunu alması (en az yüzde 50 oran + 1 oy) gereken iki turlu sistemle seçilir. Hiçbir aday salt çoğunluğu sağlayamazsa, ilk turda en çok oy alan iki aday arasında ikinci tur yapılır ve ardından salt çoğunluğu alan aday seçilir.[8]
21 Ekim 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu'nda kabul edilen kanunlara göre: Cumhurbaşkanı, 5 yıllık görev süresi için doğrudan halk tarafından seçilir. Anayasanın 101.maddesine göre bir kimse en fazla iki dönem cumhurbaşkanı seçilebilir. Ancak anayasanın 116.maddesine göre son yapılan seçimler TBMM oy çoğunluğu kararıyla yenilenirse cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir. Cumhurbaşkanı meclisi kendi yetkisiyle yenilerse 3.kez aday olamaz.[15]
Anayasanın 101. maddesine göre, bir adayın cumhurbaşkanlığı seçimine katılabilmesi için, en son parlamento seçimlerinde tek başına veya birlikte geçerli oyların %5'ini almış siyasi partiler ya da mecliste en az 20 milletvekiline sahip bir siyasi parti grubu aday gösterebilir. Diğer yandan, ilçe seçim kurullarında en az 100.000 seçmenin imzasını toplayabilen kişiler de aday olabilir.[16][17]
Erdoğan'ın yeniden aday olması hakkındaki tartışmalar
2018 seçimlerinden önce cumhurbaşkanları parlamenter sistem içinde sembolik bir devlet başkanı olarak görev yapıyorlardı. Seçimlerden sonra cumhurbaşkanının yetkileri artarak, başkanlık sistemi içinde hükûmet başkanı ve devlet başkanı olmak üzere partili devlet görevlisi oldu. Bazı hukukçular ve muhalif siyasetçiler, 2014 ve 2018'de Erdoğan iki defa cumhurbaşkanı seçildiği için TBMM'nin erken seçim veya seçimlerin yenilenmesi kararı almadıkça bir defa daha aday olamayacağını belirtmektedir.[18] Mustafa Şentop, Ersan Şen, Metin Feyzioğlu ve diğer bazı hukukçular,[19] 2018'de başkanlık sistemine geçildiği için ve isim benzerliği dışında yeni bir makamın oluşmasını ileri sürerek 2018'deki seçimin Erdoğan'ın yeni sistemde ilk dönemi olduğunu belirtmektedirler.[20] Erdoğan'ın aday olamayacağını belirten hukukçular Anayasa'daki maksimum görev döneminin değiştirilmediğini ve bu durumda sistemlerin değil anayasanın baz alınması gerektiğini belirterek bu görüşe karşı çıkmaktadır. Zira cumhurbaşkanı iki dönem seçilebilir kanunu sadece yeni sistem için baz alınırsa 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu'nda kabul edilen cumhurbaşkanını TBMM yerine doğrudan halk seçer kanunuda geçersiz olur ve cumhurbaşkanı seçimlerle ve halk oyuyla değil TBMM tarafından belirlenmesi gerekir.[18]
Adaylar
Adaylığını açıklayanlar
Aday olmayı reddedenler
Adaylar ve partiler
Kampanyalar
Cumhur İttifakı
Cumhur İttifakı, kampanya süreci boyunca 2023 Kahramanmaraş depremleri sebebiyle müzik kullanmayacağını açıkladı.[50]
Millet İttifakı
Millet İttifakı, kampanya süreci boyunca 2023 Kahramanmaraş depremleri sebebiyle hareketli müzik kullanmayacağını açıkladı.[51]
Anketler
Kaynakça
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Cumhurbaşkanlığı Seçimi 2. Tura Nasıl Kalır? Seçimlerin 2. Turu Ne Zaman Yapılır?
İki turlu seçim ancak ilk turda hiçbir aday oyların salt çoğunluğunu (%50'den fazla) alamadığı zamanlarda yapılır. İkinci turda genellikle en çok oyu alan iki aday veya belirlenen barajın üzerinde oy alan adaylar yarışır.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birisinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde ikinci tur boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi şeklinde yapılır.
İkinci tura tek adayla gidilirse ikinci oylama referandum şeklinde düzenlenir (evet-hayır). Bu durumda aday oyların çoğunluğunu alırsa seçimi kazanmış olur. Eğer aday oyların çoğunluğunu alamazsa seçimler yenilenir.
Cumhurbaşkanı seçimlerinde yeni bir isim seçilmesi halinde yeni isim görevine başlayana kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanı görevine devam eder.
Yazı kaynağı : onedio.com
Seçim 2. tura kalırsa ne olacak? 2023 cumhurbaşkanlığı seçimi 2. tur ne zaman, kaç gün sonra yapılacak?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerin yapılacağı tarihe ilişkin bugün açıklama yapacak. Daha önce yapılan kabine toplantısının ardından 14 Mayıs’ı işaret eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerle ilgili, "Gündem sapmasına yol açacak sürecin geride kalması ve seçim tartışmalarından çıkılması şarttır. Seçimlerin 14 Mayıs'ta yapılması bize bu imkanı verecektir. Seçim sürecindeki gündemimizde deprem olacak. 10 Mart Cuma günü Anayasa'nın bize verdiği yetkiye dayanarak alacağımız seçim kararının ertesi gün Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla süreci başlatıyoruz” diye konuştu.
Seçimler için geri sayım başlarken, olası ikinci turun ne zaman yapılacağı araştırılmaya başlandı. Peki cumhurbaşkanlığı seçimi 2. tura kalırsa ne olur? 2023 cumhurbaşkanlığı seçimi 2. tur ne zaman yapılacak? Cumhurbaşkanlığı 2. turu kaç gün sonra yapılır? İşte bilinen tüm detaylar…
CUMHURBAŞKANLIĞI 2. TURA KALIRSA NE OLUR?
Seçimlerde, çoğunluğun istediği seçenek kabul edilir. Cumhurbaşkanlığı seçiminde de esas olarak toplumun çoğunluğunun istediği kişinin cumhurbaşkanı olarak devleti yönetmesidir. Seçimlerin ilk turunda yüzde 51 ya da daha fazla oy alan bir aday olmazsa, çoğunluğun sağlanması için seçimler 2. turda tekrarlanır.
SEÇİMİN 2. TURU NE ZAMAN YAPILIR?
Herhangi bir adayın çoğunluğu yakalayamamasının ardından ilk turda en çok oy alan iki kişi 2. Turda yeniden karşı karşıya gelir. 2. tur genellikle 15 gün sonra yapılır. Bu da ilk seçimin yapılmasının ardından ikinci pazar gününe denk gelir. Bu kez en fazla oyu alan aday, ülkenin cumhurbaşkanı olarak seçilir.
14 Mayıs’ta yapılacak olan seçimlerin ikinci tura kalması halinde ilk oylamayı takip eden ikinci pazar günü yinelenecek. Yani, seçim ikinci tura kalırsa 28 Mayıs Pazar günü yeniden oylama gerçekleştirilecek.
İkinci oylamaya katılacak adaylardan birinin seçimlerden çekilmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adayların birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesiyle devam eder.
2. TUR SEÇİMLERİ NASIL YAPILIR?
İki adayla 2. tur seçimlerine gidildiği müddetçe tıpkı ilk turda olduğu gibi en yüksek oyu alan aday kazanacak. Fakat istisnai şekilde oylamaya tek adayla gidilirse, bu kez referandum şeklinde bir seçim yapılır. Oylamada adayın seçilememesi halinde yeniden seçim düzenlenir. Kesin sonuçların ilanından sonra gelen kırk beşinci günü takip eden ilk pazar günü yalnızca cumhurbaşkanı seçimi gerçekleştirilir.
Cumhurbaşkanının görev süresinin dolması veya seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması gibi durumlarda yeni biri göreve gelinceye kadar mevcut Cumhurbaşkanının görev süreci devam etmektedir.
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin, varsa Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği tamamen sonlanır.
Yazı kaynağı : www.turkiyegazetesi.com.tr
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.