binanın depreme dayanıklılık testi nasıl yapılır
binanın depreme dayanıklılık testi nasıl yapılır bilgi90'dan bulabilirsiniz
Deprem Testi Yaptırmak İstiyorum
Deprem Testi Yaptırmak İstiyorum
Türkiye’nin hemen hemen her bölgesi deprem kuşağında olmasından dolayı her an deprem ile yüz yüze gelmesi an meselesidir. Yaşanılan ufak bir sarsıntı nedeni ile çökme yaşayan binalardan anlaşıldığı gibi Türkiye’nin en fazla nüfusu bulunan illerin başından gelen İstanbul ve diğer il ve ilçelerin bir an önce deprem test ve çalışmalarına hız verilmesi gerekmektedir. Bu konu ile ilgili devlet kentsel dönüşüm çalışmalarına hız verilmesi yönünde talimatlar vermiştir.
Binalar İçin Depreme Dayanıklılık Testi Nasıl Yapılır?
Özel olarak kurulumu yapılmış olan firmalar aracılığı ile bina deprem testlerinin uygulaması yapılırken aynı zamanda bu firmalar inşaat işleri ile de ilgilenmektedirler ve bunun yanında deprem araştırma ve uygulama merkezlerinde hizmetler sunarak gerekli ilgi ve alakayı göstermektedirler. Her bir bina içerisinde ikamet etmekte olan bina sakinlerinin birlikte hareket etmeleri ile gerçekleştirilecek olan Depreme dayanıklılık testinin yapılması için gerekli firma ile bağlantıya geçilmesi ve binanın bütün özelliklerini firma ile paylaşması gerekmektedir. Bununla beraber firmanın test için belirlemiş olduğu ücreti peşin olarak ödemeleri gerekmektedir.
Başvuru sürecinin ve bunun yanında ödeme işlemlerinin gerçekleşmesinin ardından başvuru yapılan firmanın binanın testinin yapılması için belirli bir güne randevu vermektedir. O gün geldiğinde binaya yapılacak olan gerekli testlerin yapılması için ekip gönderilerek gerekli çalışmalar başlatılır. Bu testi yapacak olan ekiplerin sistemsel ve ölçülü bir çalışma sonucunda binanın olası bir depremde ne kadar dayanıklı olup olmadığı dereceli olarak rakamlar ile belirtilebilmektedir. Genel olarak bina ölçümü yapılır iken ilk olarak bakılması gereken bina temelleri, kolonlar ve duvarlara bakılmaktadır.
Depreme Dayanıklılık Testi Başvurusu İçin Gerekli Olan Belgeler
Bu konu ile ilgili birkaç örnek verilecek olunursa; Belgeler içerisinde yapıya ait tapu fotokopisi, yapı sahibine ait nüfus cüzdanı fotokopisi gerekmektedir. Eğer başvuru sahibi şirket ise şirkete ait vergi levhası, şirket sahibinin imza sirküsü ve şirket yetkilisinin nüfus cüzdanı istenmektedir. Ancak başvuru yapan kişi kiracı ise yazılan dilekçenin yapı sahibi tarafından imzalanacak ve buna ek olarak kiracıya ait nüfus cüzdanı fotokopisi ve kira kontratı gerekmektedir.
Deprem Dayanıklılık Testinde Gerekli Olan Teknik Çalışmalar
Binanın kurulu olduğu zemin analizinin yapılması için zemin etüdü hazırlanmaktadır. Ardından binanın o anki durumu konusunda bina rölevesi çizimi hazırlanır. Binanın yıllar içerisinde yıpranmaya yüz tutmuş olan malzemeleri ve çevresel faktörlerden etkilenmiş olan yapısal hasarların tespiti yapılır. Testi yapılacak olan binadan yeterli bir miktarda beton numunesi alınarak yapı laboratuarında beton dayanıklılık testi yapılır. Özel olarak üretilen bir röntgen cihazı aracılığı ile kolon içerisinde bulunan demirlerin çapı ve adetlerin ölçümleri yapılır. Bilgisayar yardımı ile yapının 3D modeli çizilir ve ardından binaya depremin etkileri yüklenerek dayanıklılık testi gerçekleştirilir. Bu çalışmalar neticesinde binanın depreme ne kadar dayanıklı olup olmadığının test raporu hazırlanmış olur.
Eğer sizde binanızın ya da şirketinizin Depreme ne kadar dayanıklı olup olmadığını öğrenmek istiyorsanız firmamıza başvuru yaparak gerekli bilgi ve hizmetlerden yararlanabilirsiniz.
Yazı kaynağı : kentlaboratuvar.com.tr
8 Soruda: Oturduğum bina sağlam mı? Deprem dayanıklılık testi nasıl yapılır?
DUVAR - İstanbul'da geçtiğimiz hafta meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki depremin ardından, milyonlarca kişinin aklında aynı soru var: Oturduğum bina sağlam mı? Beklenen büyük deprem öncesinde evimin dayanıklılığını nasıl test ettirebilirim?
'BURALAR HEP KAYALIKMIŞ' YETERLİ Mİ?
Ancak bir de mahalle tevatürünü bilimsel doğru sayanlar, kaderciliği bilinçli olarak reddedenlerin 'kaderiyle' oynama hakkını kendinde görenler var. "Teste ne gerek var"; (çünkü) "Zaten buralar eskiden hep kayalıkmış", "Müteahhit de oturuyorsa sağlamdır", "Duvarlardan 'dolu tık' sesi geliyor"...
'RAPOR YÜZÜNDEN YIKILIRSA EVSİZ KALIRIZ' KORKUSU YAYGIN
Tipik bir 'hikâye' de aşağı yukarı şöyle gidiyor: "Bizim bina 80’lerde inşa edilmiş bir aile apartmanı. Ana taşıyıcı kolonun olmadığını (!) söylüyorlar, korkuyorlar. Üstelik sonradan bir kat daha çıkmışlar. Fakat 'Yıkılırsa evsiz kalırız' diye resmi bir şeye bulaşmak istemiyorlar. Tek dileğim deprem sırasında aileden kimsenin evde olmaması."
'SANKİ SIĞINMACI TEKNESİNDEN METEOROLOJİ TAKİP EDİYORUZ'
Oysa önümüzde, zamanı bilinmese de gerçekleşeceğinden ve büyük bir yıkıma yol açacağından emin olunan, Mimarlar Odası'nın adını çoktandır 'Büyük Trajedi' koyduğu bir deprem var. Deprem konusunda birçok çalışmaya aktif olarak katılmış mimar Korhan Gümüş, "99 depreminden çok daha büyük bir felaketin olacağı kesin. Ancak soruna baktığımızda afetler karşısında çaresizleştirilmiş insanlardan söz edebiliriz" diyor ve yapılması gerekeni şöyle özetliyor:
"Sığınmacılar teknesinde meteoroloji haberlerini takip etmek, fırtına olmasın ve batmasın diye dua eden çaresizler gibi davranmak, hareket etmek yerine sorunun insan eliyle yapılan kısmına bakmamız gerekiyor."
8 SORUDA DEPREM DAYANIKLILIK TESTİ
Peki yaşadığınız binanın sağlamlığından nasıl emin olacaksınız? Binanızın hastanelere veya deprem toplanma alanlarına giden yolları kapatmayacak şekilde mahallenizin de başına çökmeyeceğini nasıl garanti edeceksiniz? İşte deprem dayanıklılık testi için bilinmesi gerekenler:
1- BİNAMI TEST ETTİRMEK İÇİN NEREYE BAŞVURACAĞIM?
Yaşadığınız binanın depreme dayanıklılığını test ettirmek için önünüzde iki yol var: Belediye, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Kaymakamlık gibi resmi kurumlara başvurmak veya özel bir şirketle anlaşmak.
Birçok belediyenin deprem laboratuvarı yok ve zaten nihai denetim yetkisi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda. Dolayısıyla birçok vatandaşın ilk aklına gelen merci olarak belediyeye müracaat ettiğinizde, evinize gönderilen teknik elemanlar sadece gözle inceleme, bir tür hasar tespit çalışması yapıyor. Bu incelemenin sonucunda, binanızda ağır hasar tespit edilirse tahliye kararı verilebiliyor.
Ağır hasar olmasa bile sorunlar gözlenirse, 'yasa kapsamında teknik üniversiteler, İnşaat Mühendisleri Odası veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan lisans almış yapı denetim firmalarına hızla müracaat edilmesi' isteniyor. Yani, Beşiktaş Belediyesi İmar Müdürlüğü'nden bir yetkilinin ifadesiyle, "Yerel yönetimler aslında devletin sağlık ocakları gibi. Binayı detaylı inceleyecek olan, bakanlığın yetkilendirdiği kuruluşlar."
2- DENETİM FİRMASINI DOĞRU SEÇMEK NEDEN ÖNEMLİ?
Yeni yapılan binalarda yapı denetimi, mevcut binalardaysa deprem risk analizi, Türkiye'de 1999 depreminden sonra başlı başına bir sektör haline gelmiş durumda. Uzmanlar, mevcut binalarda denetimlerin 'hakkıyla yapılmadığında' neredeyse hemfikir. Bu durum iki anlama gelebiliyor:
Birincisi, esasında yıkılması illa ki gerekmeyen, sağlam ama rant potansiyeli bulunan binalar için 'son yönetmeliğe uygun değil' diye yıkım kararı verilebiliyor. Birçok kişi bu nedenle kentsel dönüşüme şüpheyle yaklaşıyor ve gerekli testleri resmi makamlar üzerinden yaptırmaktan kaçınıyor.
İstanbul özelinde bakıldığında, mimar Korhan Gümüş bu ilk sorunun yol açtığı yeni sorunları şöyle anlatıyor: "Çare diye sunulan kentsel dönüşüm mesela depreme en dayanıklı yığma yapıları yok etti önce. Üniversite adını kullanan bir takım sahtekarlar para karşılığı rapor veriyorlar." Gazete Duvar'a konuşan mimar Oktay Şahin ise "Yeni yönetmelik nedeniyle resmi denetimde illa ki yıkım kararı çıkıyor, doğru. Ama güvenilir bir firma aracılığıyla da test yaptırabilirsiniz" diyor.
İkincisi, - ki bu durum yeni binalar için geçerli- yapı denetim sisteminin kendi içinde birçok sorun barındırıyor olması. Gazete Duvar'a isim vermeden konuşan bir inşaat mühendisi, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına yapı denetimi yapılan firmalar çok suistimal edildi. Belediyeler birçok vakada tanıdık yapı denetim firmalarını referans gösterdi, 'Onların raporu bir günde geçer' dedi. İnsanlar da 'Kime yaptırayım da sorun yaşamayayım' mantığıyla bu firmaların güvenilirliğini sorgulamadı" diyor.
Dolayısıyla çare, 'resmi rapor yüzünden evim yıkılır' diye deprem testini yaptırmamak değil, iyi bir firmaya yaptırmak.
3- DEPREM TESTİ (BİNA PERFORMANS ANALİZİ) YAPACAK FİRMAYI NASIL SEÇMELİYİM?
Eğer birçok kişinin yaşadığı 'kaderci' komşu engelini ve maddi sorunları aşıp binanıza deprem dayanıklılık testi yaptırmaya karar verdiyseniz, bu risk analizini göz boyayarak değil, gerçekten hakkını vererek yaptıracağınız firmada aramanız gereken özellikler şunlar:
4- DEPREM RİSK ANALİZİ NASIL YAPILIYOR?
Güvenilir bir firmayla anlaştınız, binanıza uzmanları çağırdınız. Peki sizi neler bekliyor? Raporunuz kaç günde çıkacak?
Mimar Oktay Şahin, tipik bir risk analizi sürecini şöyle özetliyor: "Önce ön belirtilerine bakılır, iyi bir mühendis ve mimar bu ön gözlemde olası sorunları tespit edilebilir. Gerekirse karot alma yoluna gidebilir."
Bu süreç ise şöyle işliyor: Firmayla yaptığınız anlaşma veya binanın geçmişine dair bilinenlere dayanarak, bazı durumlarda ekiplerin binayı ayrıntılı bir biçimde incelemesi ve karot almadan röntgen yöntemini kullanması yeterli olabiliyor. Binanın zemini, temeli, kirişleri, duvarları, kolonları ve statik özellikleri üzerinde ayrıntılı inceleme yapılıyor.
Ancak birçok durumda da binanın durumu veya bu incelemenin kesin güven vermesi gerekliliği, yapının ana taşıyıcı kolonlarından, kirişlerinden ve döşemelerden örnekler (karot) alınmasını gerektiriyor. Sonrasında, alınan karot laboratuvar ortamında çeşitli kriterler üzerinden direnç, basınç ve kalite ölçümlerine tabi tutuluyor.
Binaların taşıyıcı elemanlarında kullanılan demirlerin çap, adet ve aralık özellikleri ile nervürlü olup olmadıkları da röntgen cihazlarıyla belirleniyor. Bazı betonarme taşıyıcı unsurlarda sıyırma işlemi yapılarak demirlerin paslanıp paslanmadığı, taşıyıcı elemanların bu nedenle zayıflayıp zayıflamadığı da tespit ediliyor.
Bu depreme dayanıklılık testi sonrasında yapının bilgisayarda üç boyutlu simülasyonu hazırlanıyor ve deprem test raporu yazılıyor. Bu rapor, size binanızın depreme ne kadar dayanıklı olduğunu, hangi bölgelerinin hangi riskleri içerdiğini ve alınması gereken önlemleri gösteriyor.
Uzmanlar, anlaşacağınız firmanın zemin özelliklerini de incelediğinden emin olmanız gerektiğine dair uyarıda bulunuyor.
5- BİNADAN KAROT ALDIRMAK TEHLİKELİ Mİ?
Yaşadıkları binaya deprem dayanıklılık testi yaptırmak isteyenlerle istemeyenler arasındaki bir çatışma noktası da karot alınması. Peki karot aldırmak binaya zarar verir mi?
Mimar Oktay Şahin, nihayetinde can güvenliği için yapılan bu işlemi, "Karot almak, bir tür patolojik parça almaya benzer" diye anlatıyor, "Ön belirtiler kanserse, hastadan biyopsi istenmesine benzetilebilir. Yani ön belirtileri sorunlu olan bir binada karot almadan soru işaretleri yanıtlanamaz, yapının sağlamlığı garanti edilemez" diyor.
Uzmanlar, kaliteli bir firma tarafından karot alınmasının binaya zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirilebileceğini vurguluyor.
6- BİNA DEPREM TESTİNİN FİYATI NEDİR?
İstanbul'da depreme dayanıklılık testinin fiyatları bölgeden bölgeye değişiyor. Testin maliyeti, hızlı, orta veya kapsamlı mı olacağına göre de değişiklik gösteriyor. Kaliteli ve deneyimli firmaların birçoğu, yapıyı görmeden ve gerekli testleri belirlemeden kesin bir fiyat vermeyi tercih etmiyor.
7 - BİNANIN ZEMİNİ NE KADAR ÖNEMLİ?
Deprem dayanıklılık testinde genellikle yapının beton ve demir kalitesi, kolon-kiriş sistemi gibi özelliklerinin 'iyi' olmasının yeterli olduğuna dair yanlış bir kanı var. Oysa görünürde yeni yönetmeliğe dört dörtlük uysa bile zemin özelliklerine uygun inşa edilmemiş ve hatalı/eksik denetim sonucu kullanılır hale gelebilmiş binalar var. Dolayısıyla, binanızı test ettirirken bu parametreyi de göz önünde bulundurmalısınız. Mimar Oktay Şahin bu konuda, "Örneğin Gölcük depreminde temelden gömülen ama yapı olarak bütünlüğünü koruyan binalar vardı" açıklamasını yapıyor.
8- HÂLÂ DENİZ KUMUNDA MI OTURUYORSUNUZ?
İstanbul'da binlerce yapının çokça dile getirilen ve sessizce 'Büyük Trajedi'yi bekleyen ortak bir sorunu var: Deniz kumu.
Oysa bazı eski İstanbullular, 'karşı apartman' yapılırken beton için getirilen kumdaki deniz kabuklarıyla oyun oynadıklarını dün gibi hatırlıyor. Nihayetinde Ali Ağaoğlu'nun bile, "1970'li yıllarda İstanbul'un Anadolu yakasında yapılan yapıların büyük bir kısmına inşaat malzemesini ben sattım. Kumları Marmara Denizi'nden demirleri hurdadan çektik. O zamanın şartlarında en iyi malzeme buydu. Sadece biz değil tüm firmalar aynı şeyi yapıyordu. Deprem olursa İstanbul'a ordu bile giremez, ölen şanslıdır" itirafına gerek duyduğu bir ülkede yaşıyoruz.
Deniz kumunun tuzlu olması nedeniyle inşaat demirindeki korozyonu hızlandırdığını, içindeki kabuklu deniz canlıları yüzünden betonda tam birleşim sağlamadığını, hava boşluğu oluşturarak mukavemete engel olduğunu ve bu şekilde yapılan binaların büyük çoğunluğunun 30 yaşını geçtiğini unutmayın...
Yazı kaynağı : www.gazeteduvar.com.tr
Evim Depreme Dayanıklı mı? Bina Deprem Testi Nasıl Yapılır?
Son Düzenleme : 07/12/2021
Deprem, Türkiye’nin bulunduğu coğrafya sebebiyle bu topraklar üzerinde sık sık yaşanan bir doğal afet. Deprem afeti, şu an engellenemiyor olsa bile yaratabileceği yıkım ve kayıplara karşı önlem almak mümkün. Ne gibi tedbirler almak gerekiyor diye düşünürken oturduğunuz evin depreme karşı güvenli olup olmadığı konusunda endişe duyuyor olabilirsiniz. Deprem öncesinde alınması gereken önlemlerden biri de bina deprem testi yaptırarak olası bir felakete karşı kendini korumaktır. ”Oturduğum ev depreme dayanıklı mı?”, ”Depreme dayanıklı bina nasıl olur?” gibi aklınızı kurcalayan soruların cevaplarını sizin için yanıtlamaya çalıştık.
Riskli Bina ve Fay Hattı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Oturulan binanın deprem risk sorgulama işlemi belediyelere başvuru yaparak basitçe yapılabiliyor. Binaya ait deprem risk raporu olmaması oturulan binanın ‘depreme dayanıklı bina’ olduğu anlamına gelmiyor. Daha önce binanın depreme dayanıklılık testi yaptırılmamış olması sebebiyle böyle bir rapor belediye elinde bulunmuyor olabilir. Bu sebeple de bina risk kaydı kayıtlarda çıkmamış oluyor.
Oturulan binada kayıt yoksa en kısa zamanda deprem dayanıklılık testi için başvuru yapılması öneriliyor. Deprem testi sonucuna göre bina depreme dayanıklı bina statüsünde değilse mümkünse güçlendirmesi yapılarak yapı sağlamlaştırılabilir ya da daha güvenli bir binaya taşınarak depreme karşı önlem alınabilir.
Yaşanılan bina kadar yapının çevresinin de depreme karşı güvenli olup olmadığı önemli. Yaşanılan yapının altından ya da yakınından geçen bir fay hatta olup olmadığı internet aracılığı ile kolayca kontrol edilebiliyor. AFAD fay hattı sorgulama işlemi e-Devlet aracılığı ile yapılabiliyor.
Depreme Dayanıklı Ev Özellikleri Nelerdir?
Depreme dayanıklı bina deyince akla kaliteli malzeme gelmeli. Özellikle inşaatta kullanılan beton kaliteli olmalı ve masraftan kaçınılmamalıdır. Bunun yanında kullanılan demir ve diğer inşaat malzemelerinin de dayanıklı, güçlü ve kaliteli olması depreme dayanıklı bina için olmazsa olmazdır. Daha sonra yıkıcı ve üzücü sonuçlar doğmaması adına hiçbir masraftan kaçınılmayarak inşaat malzemeleri özenle seçilmelidir. Depreme dayanıklı bina için sayılabilecek diğer özelliklerden biri de bulunduğu yerin zeminine uygun şekilde kat sayısı belirlenmesidir. Nispeten daha riskli bölgelerde daha az katlı binalar inşa edilebilir. Kolon ve kirişlerin dayanıklı ve tam olması da ”Depreme dayanıklı bina nasıl olur?” sorusunun cevaplarından biridir.
DASK Fiyatını Öğren!
Evin Depreme Dayanıklılığını Anlamak İçin Nelere Bakılır?
Deneyimli ekiplerin detaylı incelemeleri sonucunda yuvanın güvenliğinden emin olmak mümkün. Bunun yanında uzman ekiplerin analizlerinden önce binanın güvenliği hakkında fikir edinmek için birkaç önemli şeye dikkat etmek gerekiyor.
Kolon ve Kirişler Kontrol Edilebilir
Kolonların ve kirişlerin çatlaksız ya da kırık olup olmadığı kontrol edilmelidir. Depreme dayanıklı bina, kirişleri ve kolonları tam olması gereken yapıdır. Eksik ya da kesilmiş kolon varsa en kısa sürede yetkili kişilere bildirilerek yapı boşaltılmalıdır.
Zemin Kontrolü Yapılabilir
Depreme dayanıklı bina zemini sert ya da taş olan yapılardır. Çamur, su birikintisi ya da dolgu alanların üzerine dikilen bina; deprem riskine karşı daha savunmasızdır. Bina yapılırken kullanılan malzemelerin kalitesine bağlı olarak yapının risk seviyesi değişebilir. Bina zemini hakkında ayrıntılı bilgi, bina dayanıklılık testi sonuçlarına göre uzmanlar aracılığı ile edinilebilir.
Duvar Kontrolü Yapılabilir
Depreme dayanıklı bina, yapının duvarlarında yer alan derin çatlaklar, duvarların inceliği ya da binanın genel yapısındaki bir yamulmadan da anlaşılabilir. Bu gibi sorunlar varsa bina depreme karşı risk altında olabilir. Yine uzmanların depreme dayanıklılık raporu sonucuna göre güçlendirme işlemleri yapılarak bina yeniden yapılandırılabilir veya binayı tahliye etmek gerekebilir.
Bina Deprem Testi Nasıl Yapılır?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisans verilen kuruluşlar, belediyeler ve özel kurumlar tarafından riskli yapı tespiti yapılmaktadır. Binanın ihtiyaçları ve ne kadar risk altında olduğu detaylı olarak analiz edilir. Peki, bu testler nasıl yapılır? Uzmanlar gelip binayı genel olarak inceledikten sonra binanın taşıyıcı sistemine detaylı olarak inceleme başlatırlar. Binanın genel durumu, zemin analizi, yapının fay hatlarına olan yakınlığı da incelenir. Son ve asıl olarak binadan karot alımı sonrası, binadan bir parça alınarak, inceleme başlatılır ve kısa süre içinde risk raporu hazırlanarak talep eden kişiler bilgilendirilir. Uzmanlar yapının depreme dayanıklı bina olup olmadığına karar verir. Gerekli görülürse güçlendirme işlemi başlatılabilir ya da bina tahliye işlemleri devreye konur. Depreme karşı dayanıklılık testlerinin ücretleri analiz kurumuna bağlı olarak değişir. Deprem testinin yanı sıra Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmak önemli bir güvence sağlar.
30 Yıllık Bina Depreme Dayanır Mı?
Binanın yaşı, bina hakkındaki birçok soruya cevap verebilir. Zamanla eskiyen yapı malzemeleri işlevlerini yerine getirememeye ve çürümeye başlamış olabilir. Daha yeni inşa edilen yapıları tercih etmek kişinin kendince alacağı önlemlerin başında gelir. Binadaki eskimeye ve rutubete bağlı hasarlar da binayı zamanla depreme karşı daha güçsüz hale getirir. Bununla birlikte, 1999 depremi sonrası değişen bina denetimi yasası sayesinde binalar deprem riskine karşı eskiye oranla daha güvenli hale getirilmiştir. 1999 sonrası inşa edilen yapılar için eskiye oranla depreme dayanıklı bina diyebiliriz. 30 yaşını geçmiş binaların hepsi depreme karşı güvensizdir demek de doğru değil. Binanın kalitesi kullanılan inşaat malzemelerinin kalitesine bağlıdır. Eğer yapı malzemeleri güçlü, kaliteli ve dayanıklıysa; 30 yıllık olup genç binalardan daha güvenli yapılar da vardır. Bunu tespit etmenin yolu uzman analizine başvurmaktır ve deprem testi yaptırmaktır.
Konut Sigortası Fiyatını Öğren!
Yazı kaynağı : www.generali.com.tr
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.