akarsu vadilerinin sular altında kalmasıyla oluşan kıyı tipi

akarsu vadilerinin sular altında kalmasıyla oluşan kıyı tipii bilgi90'dan bulabilirsiniz

Kıyı Tipleri

Kıyı Tipleri

Yazı kaynağı : www.cografya.gen.tr

Kıyı Tipleri

https://www.youtube.com/watch?v=Nap2BmZ7n8c

Boyuna Kıyı Tipi

Dağların kıyıya paralel olduğu kıyılardır. Akdeniz ve Karadeniz kıyıları örnektir.

Boyuna kıyıların özellikleri;

Enine Kıyı Tipi

Dağların kıyı çizgisine dik uzandığı kıyılarda görülür. Türkiye’de Ege kıyıları enine kıyı tipine örnektir. Enine kıyının görüldüğü yerlerin özellikleri;

Limanlı Kıyı Tipi

Koy ya da körfezlerin giriş kısımlarının kıyı oklarıyla büyük kısmının kapanmasıyla ya da geniş tabanlı vadilerin deniz sularıyla dolması sonucunda oluşmuştur. Koy yada körfezin ön tarafı kıyı oklarınca kapanırsa kıyı okları doğal dalgakıranlar haline gelir böylelikle bu koy yada körfezler doğal liman haline gelirler.

En güzel örnekleri; Türkiye’de Kuzey Ege kıyılarında, Büyük Çekmece ve Küçük Çekmece kıyıları Karadeniz’in kuzeyinde ve Dinyeper limanları, New York güneyinde, Batı Patagonya’da, Pikardia-Normandiya (Fransa) kıyılarıdır.

Dalmaçya Kıyı Tipi

Denize paralel uzanan dağlar arasındaki vadilerin denizin yükselmesi sonucunda sular altında kalmasıyla oluşur.Böylece dağlar ve tepeler kıyıya paralel uzanan ada görünümü alırlar. Türkiye’de Akdeniz’ de Antalya, Kaş, Kale, Fethiye kıyıları ve Adriyatik denizinin doğu kıyıları bu tip kıyılara örnektir.

Ria Tipi Kıyılar

Eski akarsu yataklarının veya vadilerinin denizin ilerlemesi sonucunda sular altında kalması sonucunda oluşurlar. İstanbul Boğazı, Çanakkale boğazı ve İstanbul’da bulunan Haliç ayrıca Fransa ve İngiltere’nin Manş denizi kıyıları bu şekilde oluşmuştur.

Watt Tipi Kıyılar

Gel-git olayının etkili olduğu yerlerde görülür. Gel-Gitin en etkili olduğu yerler okyanus kıyılarıdır. Türkiye’nin okyanusa kıyısı olmadığı için gelgit çok fazla etkili değildir ve WATT kıyı tipi Türkiye’de görülmez bu Türkiye’nin özel konumunun sonucudur.

Gelgit olayının etkili olduğu alçak kıyılarda gelgit esnasında sular çekildiğinde deniz dipleri yüzeye çıkar. Gel-git etkisiyle suların tekrar kıyıyı doldurması sonucunda oluşan kıyı tipleridir. Batı Avrupa kıyılarında görülür.

Haliç Tipi Kıyılar

Yükseltisi az ve akarsularla hafifçe yarılmış bir platonun veya tepelik bir alanda bulunan vadilerin aşağı kesimlerinin gelgit olayları sonucunda sular altında kalmasıyla oluşan kıyı tipidir. Batı Avrupa kıyılarında görülür. Kuzey Avrupa kıyılarındaki önemli limanlar buna örnektir

Türkiye’de HALİÇ tipi kıyı görülmez. İstanbul’da yer alan HALİÇ oranın özel ismidir. İstanbul’da bulunan HALİÇ Ria tipi kıyıdır.

Türkiye’de haliç tipi kıyının görülmemesi özel konum sonucudur.

Fiyort Tipi Kıyılar

Eski buzul vadilerinin sular altında kalmasıyla oluşan kıyı tipine denir. Fiyort tipi kıyıların bulunduğu bölgelerde çok sayıda koy, körfez ve yarımada bulunur. İskandinav yarımadasında fiyortlar yaygındır. Ayrıca Kanada, Alaska, İzlanda, Batı İskoçya, Patagonya, Batı Antarktika, Norveç kıyıları da fiyort kıyı tipine örnektir.

Skayer Tipi Kıyılar

Buzulların oluşturduğu hörgüç kayalar ve morenlerin sular altında kalmasıyla meydana gelen kıyı tipleridir. Bu kıyılarda adalar fazladır. İskandinav yarımadasında yaygındır.

Kanada, İskoçya, İrlanda, Alaska, Güney Şili, Güney Alaska kıyılarında Skayer tipi kıyılara rastlanır.

Yazı kaynağı : www.cografyadefterim.com

Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında

Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.