100 tane ünsüz yumuşaması örnekleri

100 tane ünsüz yumuşaması örnekleri bilgi90'dan bulabilirsiniz

Ünsüz Yumuşaması Örnekleri (30 Tane)

Ünsüz yumuşaması nedir? Ünsüz yumuşaması örnekleri, 30 tane ünsüz yumuşamasına örnek kelimeler. Yumuşamadan etkilenmeyen tek heceli sözcükler, yabancı kökenli sözcükler, Türkçe sözcükler.

Ünsüz Yumuşaması Nedir?

Türkçe dilinde sert ünsüzle (p, ç, t, k) biten bir sözcüğe ünlü ile (a, e, ı, i, u, ü, o, ö) başlayan bir ek geldiğinde, sözcüğün sonundaki sert ünsüz yumuşayarak b, c, d, g, ğ ünsüzlerine dönüşür.

Bu şekilde sert ünsüzlerin yumuşaması olayına ünsüz yumuşaması denir.

Yumuşama olayında sert ünsüzle biten kelimeye ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde;

» p ünsüzü yumuşayarak b ünsüzüne dönüşür.

» ç ünsüzü yumuşayarak c ünsüzüne dönüşür.

» t ünsüzü yumuşayarak d ünsüzüne dönüşür.

» k ünsüzü yumuşayarak g ya da ğ ünsüzüne dönüşür.

Bunlara Dikkat Edin:

» Bazı tek heceli kelimelerde yumuşama olmaz. (Örnekleri aşağıda verilmiştir.)

» Bazı yabancı kelimelerde yumuşama görülmez. (Örnekleri aşağıda verilmiştir.)

» Bazı Türkçe veya Türkçeleşmiş kelimeler de yumuşamadan etkilenmez. (Örnekleri aşağıda verilmiştir.)

» Özel isimlere gelen eklerde yazarken yumuşama yapılmaz. Fakat okurken yumuşamış gibi okunur. (Yazılış: Irak’a Okunuş: Irağa, Yazılış: Burak’a Okunuş: Burağa)

Aşağıda ünsüz yumuşamasına 30 adet örnek verilmiştir.

Ünsüz Yumuşamasına Örnekler 

➥ Ağaç –a → ağaca

➥ Bacak –ı → bacağı

➥ Bayrak –ı → bayrağı

➥ Bilek –i → bileği

➥ Borç –unuz → borcunuz

➥ Çocuk –u → çocuğu

➥ Ekmek –e → ekmeğe

➥ Geçit –e → geçide

➥ Hesap –ı → hesabı

➥ İlaç –ım → ilacım

➥ İnanç –ınız → inancınız

➥ İnat –ı → inadı

➥ Kağıt –ı → kağıdı

➥ Kanat –ı → kanadı

➥ Kasap –ım → kasabım

➥ Kızamık –a → kızamığa

➥ Kilit –i → kilidi

➥ Kuraklık –ı → kuraklığı

➥ Mezhep –i → mezhebi

➥ Pabuç –um → pabucum

➥ Piliç –i → pilici

➥ Senet –imiz → senedimiz

➥ Şurup –u → şurubu

➥ Tarak –a → tarağa

➥ Toprak –ın → toprağın

➥ Tüfek –i → tüfeği

➥ Umut –u → umudu

➥ Yanak –a → yanağa

➥ Yaprak –ı → yaprağı

➥ Yoğurt –u → yoğurdu

Aşağıdaki örnekler ünlü yumuşamasındaki istisnalara örneklerdir.

Ünsüz Yumuşamasından Etkilenmeyen Tek Heceli Sözcükler

➥ aç → aça

➥ tok → toku

➥ set → sete

➥ geç → geçer

➥ at → atım

➥ it → iti

➥ küp → küpü

➥ bit → biterek

➥ ot → ota

➥ sat → satış

➥ kat → katarım

➥ yat → yatarsın

➥ bak → bakınız

➥ saç → saçım

Ünsüz Yumuşamasından Etkilenen Tek Heceli Sözcükler

➥ cenk → cengi

➥ gök → göğe

➥ mert → merdin

➥ kurt → kurdun

➥ çok → çoğu

➥ yok → yoğun

➥ git → gidelim

➥ renk → renge

➥ denk → dengi

➥ kap → kabı

Ünsüz Yumuşamasından Etkilenmeyen Yabancı Kökenli Sözcükler

➥ millet → milleti

➥ ziraat → ziraate

➥ sanat → sanatı

➥ tebligat → tebligatın

➥ devlet → devletin

➥ şöhret → şöhrete

➥ bilet → biletin

➥ hasret → hasretim

➥ kanaat → kanaati

➥ hakaret → hakareti

➥ saat → saatin

➥ halkı → halkım

➥ hukuk → hukuka

➥ hakikat → hakikaten

➥ fazilet → fazileti

➥ hükümet → hükümetin

Ünsüz Yumuşamasından Etkilenmeyen Türkçe Sözcükler

➥ yarat → yaratan

➥ yanıt → yanıtım

➥ arat → aratalım

➥ anıt → anıtı

➥ gölet → gölete

➥ kanıt → kanıtı

➥ gözet → gözetim

➥ akaryakıt → akaryakıta

➥ dinlet → dinleti

➥ kuşat → kuşatalım

➥ beklet → bekleterek

➥ diret → diretince

İlgili İçerikler:

*** Ünsüz Yumuşaması Örnekleri içeriği hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.

Yazı kaynağı : turkceodevim.com

Ünsüz Yumuşaması Örnekleri

Ünsüz Yumuşaması Örnekleri

Ünsüz Yumuşaması Örnekleri

Ünsüz harfle biten bazı kelimelerin  ek alması İle kelimenin harfindeki yumuşamaya denir. Şimdi kısaca ünsüz yumuşaması nedir bakalım.

Türkçede  sert ünsüzle (p, ç, t, k) biten bir kelime ünlü ile (a, e, ı, i, u, ü, o, ö) başlayan bir ek geldiğinde, sözcüğün sonundaki sert ünsüz yumuşayarak b, c, d, g, ğ ünsüzlerine dönüşür. Bu ses olayına ünsüz yumuşaması denir.

Yazı kaynağı : degerler.net

Ünsüz Yumuşaması

Türkçede günlük hayatta karşımıza en yoğun olarak çıkan ve farkında olmadan sık sık gerçekleştirdiğimiz ses olayları içinde “Ünsüz Yumuşaması” gelmektedir. İki ünlü arasında yer alan sert ünsüzlerin değişime uğramasına ünsüz yumuşaması  ya ünsüz değişmesi denir. Ancak her sert ünsüzün (ki Türkçedeki sert ünsüzler şu meşhur FıSTıKÇı ŞaHaP ünsüzleridir.) iki ünlü arasında kalmasıyla her zaman yumuşama gerçekleşmez.

Ünsüz Yumuşaması Nedir?

Yumuşamaya uğrayabilecek sert ünsüzler “p, ç, t, k” harflerinden oluşmaktadır. Eğer bir sözcüğün sonunda “p, ç, t, k” sert ünsüzleri varsa ve bu sözcüğe ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde bu ünsüzler yumuşayarak “b, c, d, g-ğ” harflerine dönüşür. Bu kurala ise ünsüz yumuşaması denir.

Ünsüz yumuşamasında değişim şu şekilde olur:

P ünsüzü → B‘ye
Ç ünsüzü → C‘ye
T ünsüzü → D‘ye
K ünsüzü → G ya da Ğ‘ye dönüşmektedir.

Örnek olarak “Kitap” sözcüğünü ele alalım. Bu sözcüğe 3. teklik şahıs iyelik eki olan “I” getirildiğinde kitap sözcüğünün sonundaki sert ünsüz “P” yumuşayarak “B” sesine dönüşecektir.

Kitap – ı ⇒ Kitabı

Yukarıdaki örnekte de görüldüğü gibi “p, ç, t, k” sert ünsüzleriyle biten sözcükler ünlüyle başlayan bir ek aldığında bu ünsüzler değişime uğramaktadır.

Ünsüz Yumuşaması Örnek

Konunun daha iyi anlaşılması ve kafanızdaki soruların kaybolması için konumuza bol örnekler vererek devam edeceğiz. Bu nedenle verilen örnekleri detaylı bir şekilde incelemenizi tavsiye ediyoruz.

Ağaç – a ⇒ Ağaca
Bıçak – ı ⇒ Bıçağı
Dolap – a ⇒ Dolaba
Kaçak – ı ⇒ Kaçağı
Fert – i ⇒ Ferdi
Cevap – ı ⇒ Cevabı
Yurt – u ⇒ Yurdu
Amaç – a ⇒ Amaca

Ünsüz Yumuşamasına Aykırılık

→ Uyarı 1: Tek heceli sözcüklerin genelinde ünsüz yumuşaması olmaz.

→ Uyarı 2: Türkçemize yabancı dillerden geçmiş bazı sözcüklerde yumuşama olmaz.

→ Uyarı 2: Özel isimlerde yazılışta değil okunuşta yumuşama olur.

Yazı kaynağı : www.edebiyatciyim.com

Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında

Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.