çanakkale abidesi kim tarafından yapılmıştır
çanakkale abidesi kim tarafından yapılmıştır bilgi90'dan bulabilirsiniz
Çanakkale Şehitleri Anıtı
Çevre düzenlemesi, alt yapı ve üst yapı çalışmaları sebebiyle Mart ayına kadar ziyarete geçici olarak kapalıdır.
Çanakkale Şehitleri Anıtı, Çanakkale il sınırları içindeki Gelibolu Yarımadası'nda, Çanakkale Boğazı'nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde yer alan anıt.
1915 yılında I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Savaşları'nda hayatını kaybeden Türk askerlerin anısına yaptırıldı. Dört ayak ve bir kubbeden oluşan 41,7 metre yüksekliğindeki yapı, Feridun Kip, İsmail Utkular ve Doğan Erginbaş tarafından tasarlanmıştır. Temeli 17 Nisan 1954 tarihinde atılmış ve 21 Ağustos 1960 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Yanında Mehmetçik Anıtı, Türk Bahçesi, Mustafa Kemal Çanakkale'de Anıtı, Yaralı Asker Anıtı, Meçhul Asker Kabri ve Türk Şehitliği bulunur.
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
I. Dünya Savaşı'nda Gelibolu Yarımadası, tarihin gördüğü en kanlı savaşlardan birine sahne oldu. İngilizlerin 205 bin, Fransızların ise 47 bin zayiat verdiği savaşta Türk tarafının zayiatı konusunda farklı sayılar ortaya çıkmıştır.[1] 5. Ordu Komutanlığının Başkomutanlık Vekaletine sunduğu zayiat raporlarına göre Türklerin zayiatı toplamda 213.882’dir. Yoğun zayiat nedeniyle ölen askerlerin defnedilmesi her iki taraf adına da ciddi bir soruna dönüşmüştü. Dar bir alanda biriken ölüler, tek kişilik mezarlar yerine toplu mezarlara gömülmek durumunda kaldı.
Mondros Mütarekesi'nin ardından İngilizler tarafından itibaren değişik mevkilerde yeni mezarlık ve abideler inşa edildi. Türk Kurtuluş Savaşı’nın ardından Türkiye hükûmeti, I. Dünya Savaşında değişik nedenlerle ölen İngiltere, Fransa, ve İtalya askerlerinin bulunduğu mezarları ve adlarına dikilmiş abidelerin bulunduğu arazileri ilgili devletlere ayrı ayrı ve süresiz olarak bırakmayı kabul etti.
İngilizler, işgal döneminden başlattıkları mezarlık ve abide sayısını Lozan Antlaşması sırasında otuza çıkardı. I. Dünya Savaşı sırasında Seddülbahir'de bir mezarlık inşa eden Fransızlar, 1930'a kadar yeni düzenlemeler yaptılar. Yeni Zelandalılar da 1919'dan itibaren kendi şehitlik ve abidelerini oluşturmaya başladı. Türk şehitler için ise uzun süre Gelibolu’da bir abide dikilemedi.
Türk şehitler için abide dikilmesi konusunda bu dönemde atılan tek somut adım 1934'te Gelibolu'nun ilk Türk abidesi olma özelliğini taşıyan ve bölgede toplanan taşların üst üste konulmasıyla oluşturulan Mehmet Çavuş Abidesi'nin yeniden inşası oldu. Abidenin inşaatını Jandarma Er Okulu gerçekleştirdi. Çanakkale Şehitler Abidesi dikilinceye kadar Türk heyetlerinin bütün resmi törenleri bu anıtın olduğu yerde düzenlendi.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1943 yılında Millî Savunma Bakanlığı tarafından Çanakkale şehitleri için bir abide yarışması düzenlendi. 1944'te yapılan yarışmaya 37 proje katıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde öğrenci olan Feridun Kip, Doğan Erginbaş ve İsmail Utkular’ın projesi yarışmayı kazandı.[2] Mali imkansızlıklar yüzünden proje uzun süre hayata geçirilemedi.
Çeşitli defalar meclis gündemine gelen konu, bir öğrenci kuruluşu olan Millî Türk Talebe Birliği'nin (MTTB) 1952 Nisan’ında Çanakkale Valiliği'ne ve hükümete başvurması sonucunda yeniden Türk kamuoyunun gündemine girdi.[1] Başvuru Bayındırlık Bakanlığı tarafından kabul edildi ve çalışmalar başladı. Daha önce Millî Savunma Bakanlığı tarafından açılan yarışmada birinciliği kazanan projenin yapılması kararlaştırıldı. İnşaatın takibi ve organizasyonu için başkanlığını Emin Nihat Sözeri'nin yaptığı[3] 9 kişilik "Çanakkale Şehitleri Abidesi İnşaatına Yardım Komitesi" adıyla bir komite kuruldu. Abidenin Hisarlık Tepe'de yapılmasına, betonarme olarak inşasına ve üzerinin granit kaplanmasına karar verildi. Çanakkale Şehitleri Abidesi İnşaatına Yardım Komitesi'nin yaptığı yardım çağrısı, büyük bir yardım kampanyasına dönüştü. İnşaatın temeli 17 Nisan 1954’te atıldı.
Abide inşaatı aylar sonra İnşaatta kullanılan malzemelerin bozuk ve kalitesiz olduğunun tespiti üzerine durmuş, ihale feshedilmiştir.[1] Yeniden ihale edilen inşaatın 1958 senesi Temmuz ayında bitmesi kararlaştırılmıştı. Ancak duraklama döneminde personel maaşları ödenmiş ve inşaat malzemelerinin fiyatları artmış olduğundan halktan toplanan yardım paraları 1957’de bitti.[1] İnşaatın temel takviyesi yapılmış ve granit henüz 12 metreye kadar yükselmişti. Milliyet gazetesin muhabiri Necmi Onur’un inşaatın yarım kaldığına dair haberi ve gazetenin yazarı Refi Cevat Ulunay’ın yazıları üzerine kamuoyu konuya büyük ilgi gösterdi.[1] Gazete, Çanakkale Şehitleri Abidesi'nin bitirilmesi için 18 Ocak 1958 itibarıyla ülke çapında bir yardım kampanyası düzenlediğini duyurdu. Kampanya, Türk basınının diğer yayın organları tarafından da desteklendi. 100 bin liralık bir yardım toplama hedefiyle başlayan kampanya 18 Mart 1958’de son bulduğunda 1 milyon 686 bin 251 liralık hasılata ulaşılmıştı.[1] Abidenin gövde inşaatı, 18 Eylül 1959 tarihinde tam olarak tamamlandı.
Abidenin resmi açılışı, Anafartalar Zaferi'nin 45. yıl dönümüne denk gelen 21 Ağustos 1960 tarihinde gerçekleşti. Abidenin açılışını dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay yaptı.
Abidenin bakım ve personel işleri, 1962 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na devredildi. Orman Genel Müdürlüğü, Gelibolu yarımadasını 1973'te "millî park" ilan etti.[4]
1971 yılında İngiliz Kraliçesi II. Elizabeth'in de bulunduğu bir törende abidenin altında bir savaş müzesi açıldı.[1] Burada Çanakkale Savaşları'ndan kalma kalıntı ve dokümanlar sergilenmeye başladı. Savaş Eserleri Müzesi daha sonra Kabatepe Müzesi'ne taşınmıştır.
Ana kaidenin ayaklarındaki rölyefler 2002 yılında tamamlanmış, 2004 yılında tören alanı ve sembolik şehitlikte değişiklikler yapılmıştır. 2005 yılında restorasyondan geçen anıt, 2007 yılında bulunduğu alana yeni şehitlik inşa edilmesiyle son şeklini aldı.[5] Sembolik kabirlerde üzerinde şehitlerin isimleri yazan çift cam şeklindeki kabir taşları değiştirildi. Saydamlık ve yağış nedeniyle okunamaz durumdaki isimleri belirgin hale getirebilmek için camların arasına Türk Bayrağı motifli saydam olmayan plakalar yerleştirildi.[6]
Mimari özelikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Üzerinde 25x25 m kaide yer alan 4 ayak üzerine oturtulmuş olan yapının yüksekliği 41,7 metredir. Ayakların genişliği 7,5 metredir.[7] Anıt tümüyle 625 metrekarelik bir alanı kapsamaktadır. Cüssesi ile izleyiciyi etkilemeye isteği görülen anıtın tasarımcısı, Roma döneminden beri kullanılagelen zafer takı formunun farklı bir yorumunu oluşturmaya çalıştığını ifade etmiştir.[8] Uzaktan bakıldığında Mehmetçiğin "M" harfi şeklinde gözükmektedir.[5]
Abidenin tavan kısmına mozaikten Türk bayrağı işlenmiştir.[1] Şeref holüne üzerinde Mehmet Akif Ersoy'un Çanakkale Şehitlerine şiirinden bir dörtlüğün bulunduğu bir lahit taşı yer alır. Abidenin dört ayağında sekiz rölyef bulunmaktadır. Denize bakan dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi de kara savaşlarını anlatır.[6]
Abidenin girişinin sol tarafında 1992 yılında yaptırılan sembolik şehitlik bulunur. Şehitliğin giriş kapısının hemen sağda Mustafa Kemal'in 1934 yılında yabancı askerlere hitaben yazdığı ve zamanın İçişleri Bakanı Şükrü Kaya tarafından Anzak Günü’nde okunan ünlü sözleri yer almaktadır.[5]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Destanın Sembolü Çanakkale Şehitler Abidesi'nin Bilinmeyen Öyküsü
Destanın Sembolü Çanakkale Şehitler Abidesi'nin Bilinmeyen Öyküsü
18 Mart 1915... Çanakkale’de binlerce hüzünlü hikayelerin yaşandığı savaşta Türk milleti büyük bir zafer kazandı. Bu zafer, tarihe "Çanakkale Deniz Zaferi" olarak geçti ve Çanakkale'nin geçilmezliği böylelikle tüm dünyaya ilan edilmiş oldu.
Dünya tarihini yeniden yazan, bu toprakların en anlamlı direnişlerden birisi olan Çanakkale Şehitler Abidesi'nin bilinmeyen öyküsünü sizler için derledik.
Çanakkale Şehitler Abidesi Nasıl İnşa Edildi?
Destanın sembolü Çanakkale Şehitler Abidesi, I.Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybeden 253.000 Türk askerinin anısına Gelibolu Yarımadası'nda ve Çanakkale Boğazı'nın Morto Koyu önündeki Hısarlıktepe üzerine inşa edilmiştir.
Savaştan sonra müttefik güçler (Fransızlar, İngilizler, İtalyanlar, Yeni Zelandalılar ve Avusturalyalılar) o topraklarda can veren askerleri adına farklı anıtlar yaptırdılar. Türkiye’de bir anıt yaptırmıştı, fakat diğer anıtlara nazaran anıt daha küçük boyutlardaydı. Anıtlarla alakalı durumu Atatürk’e anlatırlar. Gazi Mustafa Kemal ise bütün anıtlardan daha görkemli bir anıt yapılması için talimat verir ve Abide’nin yerini dahi tarif eder.
Atatürk anıt için verdiği talimatta şöyle demiştir: ‘’Anıt Ege Denizi ile Marmara denizinin birleştiği bir noktada, boyu da 40-45 metre yüksekliğinde olsun ve Boğaz’dan geçen herkes görsün!’’
Ekonomik sorunlar sebebiyle anıtın inşaatı bir türlü başlayamaz ve ne yazık ki Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün anıtı göremeden ebediyete intikal eder.
Türk milletinin birlik ve beraberliğini, yenilmezliğini ve 253 bin şehidinin simgesi olan anıtın projesi 1944 yılında açılan bir yarışmanın sonucuyla belirlenir.
Anıt yeri olarak önce Alçıtepe planlara dahil edilir ancak arazinin bozuk ve denize de bir hayli uzak olması sebebiyle buradan vazgeçilir. Daha sonra anıtın inşası için Hisar Burnu’nda karar kılınır. Çanakkale Şehitler Abidesi’nin yapımına 1952’de karar verilir ve temeli de 19 Nisan 1954 yılında atılır. Yine ekonomik nedenlerle Şehitler Abidesi’nin inşası birkaç defa durma noktasına gelir.
Takvimler 15 Mart 1958’i gösterdiğinde anıtın sadece gövde kısmı tamamlanabilmiştir. Yapımı yavaşlayan anıtın inşaatının tamamlanabilmesi için özel bir gazete devreye girer ve aylarca süren kampanya sonrasında yeterli para toplanır. 20 Ağustos 1960 yılında en büyük gurur kaynaklarımızdan birisi olan Çanakkale Şehitler Abidesi açılır.
Çizimi mimarlar Doğan Erginbaş, İsmail Utkular, Feridun Kip tarafından yapılan Abide’yi projelendiren, mühendis ise Ertuğrul Barla'dır. Anıtın hemen yanında Mehmetçik Anıtı ve Türk Şehitliği de bulunmaktadır.
Çanakkale Şehitler Abidesi’nin Sembolik Anlamı Nedir?
Dört büyük sütunun üzerine oturtulan abide, Türk milletinin sağlam temellere dayandığı ve yıkılmaz olduğu anlamını taşımaktadır.
Abidiye uzaktan bakıldığında da Mehmetçik’in M harfi şekli gözükür ve anıtın tavanına mozaikten Türk bayrağı işlenmiştir.
Abidenin dört ayağında, sekiz adet rölyef bulunmaktadır. Denize bakan rölyeflerin dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi ise kara savaşlarını anlatmaktadır. 2005’te restorasyondan geçen anıt, 2007’de bulunduğu alana yeni Şehitlik inşa edilerek son şeklini almıştır.
Çanakkale Şehitler Abidesi’nin çevresinde Sembolik Türk Şehitliği, Meçhul Asker Şehitliği, Yaralı Asker Anıtı, Rölyef, Mustafa Kemal Çanakkale’de Anıtı ve Türk Bahçesi bulunmaktadır.
ÇanakkaIe’de ortaya konuIan mücadeIe ve kazanıIan zafer eşsiz bir destandır. Bu destanı yazan MehmetçikIerimizi, gaziIerimizi ve aziz şehitIerimizi rahmet ve minnetIe anıyoruz.
Yazı kaynağı : www.hisglobal.com.tr
Yarım kalan bu anıtı kimin tamamlattığını biliyor musunuz
Türk Sanat Müziği'nin unutulmaz ismi, sahne kostümleriyle Türkiye'nin popüler kültür tarihine damgasını vuran Zeki Müren, hayata veda edişinin 25'inci yılında anılıyor.Çanakkale’de akademisyen ve sunucu Gökhan Bayram tarafından daha önce hazırlanan Zeki Müren videosu, sosyal medyada yine gündem oldu.
Bayram, Çanakkale’deki Şehitler Abidesi’nin usta sanatçı Zeki Müren’in katkıları ile göğe yükseldiğini kaydetti.
Gökhan Bayram, Zeki Müren’in abide için yaptıklarını şöyle anlattı:
" ZEKİ MÜREN ŞEHİTLER ABİDESİ İÇİN KONSER VERDİ"
“Çanakkale Şehitler Abidesi’ne bakın, ona bakınca Zeki Müren’i de görürsünüz. 1958’de inşaatı parasızlık nedeniyle yarım kalmıştı. Zeki Müren konserlerini hemen yarıda kesti. Önce gazinolardan para toplanmaya başladı. Türkiye’de abide için konserler vermeye başladı. Şehir şehir şarkı söyledi ve oradan gelen parayı, abidenin yapımının tamamlanması için Çanakkale’ye gönderdi.
Bugün Çanakkale’de Şehitler Abidesi var ise kim bilir kaç tuğlasında, kaç kilogram harcında Zeki Müren’in katkısı vardır. Ortada bir delikanlı varsa, gönüllere giren Zeki Müren vardır.”
“Şehitler Abidesi İnşa Edilirken Tüm Türkiye Seferber Olmuş”
Bir başka gazeteci Murat Kıray ise Çanakkale "Şehitler Abidesi"nin yapılış öyküsü ile ilgili yaklaşık 8 yıl süren bir araştırma yaptı.
Çanakkale'de yaklaşık 20 yıldır gazetecilikle uğraşan Kıray, bölgenin sorunlarıyla ilgilendiği sırada Şehitler Abidesi'nin yapımına başlanmasına rağmen bazı nedenlerle yarım kaldığını öğrenmesiyle bir proje başlattı.
Proje kapsamında yüzlerce devlet ve gazete arşivini inceleyen, abidenin inşasında çalışan ve hayatta olan işçilerle görüşüp röportajlar yapan Kıray, çok önemli bilgilere ulaştı. Bunları, kendisinin de abide fotoğraflarının yer aldığı bir sergiyle paylaşan Kıray, AA muhabirine, abidenin yapılış ve tamamlanması sürecini anlattı.
Kıray, yüksekliği 41,7 metre, ayaklarının genişliği 7,5 metre olan Şehitler Abidesi'nin, 62,5 metrekarelik alanda yer aldığı bilgisini verdi.
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün, cumhurbaşkanı iken 1928'de Çanakkale'ye geldiğinde halk şehitleri için bir anıt isteğinde bulunduğunu bildiren Kıray, daha sonra onun, dönemin Türk Tarih Kurumu Başkanı Afet İnan'ı bölgeye gönderdiğini belirtti.
İnan'ın incelemesinin ardından Atatürk'ün, Gelibolu Yarımadası'na abide inşa edilmesi talimatını verdiğine ve özellikle Milli Türk Talebe Birliğinin, 1943'te inşaat için devlet yöneticilerinden talepte bulunduğuna değinen Kıray, o yıl Milli Savunma Bakanlığının düzenlediği proje yarışmasını mimarlar İsmail Utkular ve Doğan Erginbaş'ın kazandığını aktardı.
SANATÇILAR YARDIM ETTİ, ÜÇ BÜYÜKLER TURNUVA DÜZENLEDİ
Abide için düzenlenen futbol turnuvasını Fenerbahçe kazandı. Yarışmadan sonra kampanyanın yine Milli Türk Talebe Birliğinin katkı ve girişimleriyle devlet tarafından başlatıldığını söyleyen Kıray, şöyle devam etti:
"Bu kampanyaya Türkiye'nin dört bir yanından yardım yağmış. İşçiler fazla mesai yapıp kazançlarını bu kampanyaya gönderiyor. Kadınlar yaptıkları oyaları satıp bunların paralarının inşaat için kullanılmasını istiyor. İstanbul sosyetesinin kadınları, özel araçlarını dolmuş yapıyor. Siirt'te kadınlar, üzerinde abide figürü olan battaniye dokuyup satıyor. Askeri okullarda yardım amacıyla yarışmalar düzenleniyor. Sanatçılar çok önemli şeyler yapıyor. Zeki Müren ve Musevi asıllı Türk gitarist, piyanist ve sinema oyuncusu Dario Moreno konser veriyor, tiyatro sahneliyor. Ressamlar resim yapıyor. Kampanyaya destek olması amacıyla o dönemin popüler futbol kulüpleri Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Vefa'nın katıldığı 'Abide Kupası' adı altında turnuva düzenleniyor. Bu turnuvada 100 bin lira toplanıyor. O günkü en büyük rakamlardan biri bu. Kupayı Fenerbahçe kazanıyor ve o kupa hala Fenerbahçe'nin müzesinde."
Kıray, söz konusu bu yardımlarla abidenin ancak 10 metre yükseltilebildiğini ve daha sonra bir fırtınada inşaatın yıkıldığını bildirdi.
Bunun ardından devreye Milliyet gazetesinin girdiğini ve ikinci kampanyanın başlatıldığını anlatan Kıray, "Bu kampanya da 1954'e kadar sürüyor. Kampanyayı çok değerli bir gazeteci olan Abdi İpekçi yönetiyor. Önemli gazeteciler konuyla ilgili yazılar yazıyor ve toplumu harekete geçiriyor ve abide 1960'ta tamamlanabiliyor. Açılışı yapılıyor ama özellikle peyzaj düzenlemesi yarım kalıyor" diye konuştu.
Erginbaş'a göre, bir aslan ile abideyi bekleyen Mehmetçik heykelinin eksik olduğunu aktaran Kıray, buna rağmen abidenin ziyarete açıldığını kaydetti. Açılışta, o günün Hayat dergisinin, okuyucularına birer büyük abide posteri dağıttığı bilgisini veren Kıray, "Abidenin tamamlanmasıyla Türkiye'de çok önemli iş görülmüş oluyor" değerlendirmesinde bulundu.
Çanakkale Boğazı'nın girişinde, Gelibolu Yarımadası'ndaki Hisarlık Tepe'de tüm ihtişamıyla boğazdan gelip geçen gemileri adeta selamlayan Şehitler Abidesi, yarımadayı gezmeye gelen yerli ve yabancı turistlerin en fazla ziyaret ettiği merkezler arasında bulunuyor...
Çanakkale Şehitleri Anıtı tarihi:
1943 yılında Millî Savunma Bakanlığı tarafından Çanakkale şehitleri için bir abide yarışması düzenlendi. 1944'te yapılan yarışmaya 37 proje katıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde öğrenci olan Feridun Kip, Doğan Erginbaş ve İsmail Utkular’ın projesi yarışmayı kazandı. Mali imkansızlıklar yüzünden proje uzun süre hayata geçirilemedi.
Çeşitli defalar meclis gündemine gelen konu, bir öğrenci kuruluşu olan Millî Türk Talebe Birliği'nin (MTTB) 1952 Nisan’ında Çanakkale Valiliği'ne ve hükümete başvurması sonucunda yeniden Türk kamuoyunun gündemine girdi.[1] Başvuru Bayındırlık Bakanlığı tarafından kabul edildi ve çalışmalar başladı. Daha önce Millî Savunma Bakanlığı tarafından açılan yarışmada birinciliği kazanan projenin yapılması kararlaştırıldı. İnşaatın takibi ve organizasyonu için başkanlığını Emin Nihat Sözeri'nin yaptığı[3] 9 kişilik "Çanakkale Şehitleri Abidesi İnşaatına Yardım Komitesi" adıyla bir komite kuruldu. Abidenin Hisarlık Tepe'de yapılmasına, betonarme olarak inşasına ve üzerinin granit kaplanmasına karar verildi. Çanakkale Şehitleri Abidesi İnşaatına Yardım Komitesi'nin yaptığı yardım çağrısı, büyük bir yardım kampanyasına dönüştü. İnşaatın temeli 17 Nisan 1954’te atıldı.
Abide inşaatı aylar sonra İnşaatta kullanılan malzemelerin bozuk ve kalitesiz olduğunun tespiti üzerine durmuş, ihale feshedilmiştir. Yeniden ihale edilen inşaatın 1958 senesi Temmuz ayında bitmesi kararlaştırılmıştı. Ancak duraklama döneminde personel maaşları ödenmiş ve inşaat malzemelerinin fiyatları artmış olduğundan halktan toplanan yardım paraları 1957’de bitti.[1] İnşaatın temel takviyesi yapılmış ve granit henüz 12 metreye kadar yükselmişti. Milliyet gazetesin muhabiri Necmi Onur’un inşaatın yarım kaldığına dair haberi ve gazetenin yazarı Refi Cevat Ulunay’ın yazıları üzerine kamuoyu konuya büyük ilgi gösterdi.Gazete, Çanakkale Şehitleri Abidesi'nin bitirilmesi için 18 Ocak 1958 itibarıyla ülke çapında bir yardım kampanyası düzenlediğini duyurdu. Kampanya, Türk basınının diğer yayın organları tarafından da desteklendi. 100 bin liralık bir yardım toplama hedefiyle başlayan kampanya 18 Mart 1958’de son bulduğunda 1 milyon 686 bin 251 liralık hasılata ulaşılmıştı.[1] Abidenin gövde inşaatı, 18 Eylül 1959 tarihinde tam olarak tamamlandı.
Abidenin resmi açılışı, Anafartalar Zaferi'nin 45. yıl dönümüne denk gelen 21 Ağustos 1960 tarihinde gerçekleşti. Abidenin açılışını dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay yaptı.
Abidenin bakım ve personel işleri, 1962 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na devredildi. Orman Genel Müdürlüğü, Gelibolu yarımadasını 1973'te "millî park" ilan etti.
1971 yılında İngiliz Kraliçesi II. Elizabeth'in de bulunduğu bir törende abidenin altında bir savaş müzesi açıldı.[1] Burada Çanakkale Savaşları'ndan kalma kalıntı ve dokümanlar sergilenmeye başladı. Savaş Eserleri Müzesi daha sonra Kabatepe Müzesi'ne taşınmıştır.
Ana kaidenin ayaklarındaki rölyefler 2002 yılında tamamlanmış, 2004 yılında tören alanı ve sembolik şehitlikte değişiklikler yapılmıştır. 2005 yılında restorasyondan geçen anıt, 2007 yılında bulunduğu alana yeni şehitlik inşa edilmesiyle son şeklini aldı. Sembolik kabirlerde üzerinde şehitlerin isimleri yazan çift cam şeklindeki kabir taşları değiştirildi. Saydamlık ve yağış nedeniyle okunamaz durumdaki isimleri belirgin hale getirebilmek için camların arasına Türk Bayrağı motifli saydam olmayan plakalar yerleştirildi. (Kaynak: Vikipedi)
Yazı kaynağı : www.yenicaggazetesi.com.tr
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.